Bảng tra kích thước ren là gì? Vì sao phải sử dụng rộng rãi tới bảng tra kích thước ren? Lúc nói về hệ ren, mang khá nhiều tiêu chuẩn quy ước. Điều này ko chỉ gây bối rối cho người sử dụng mà còn làm khó cho người bán hàng. Nhiều lúc ko biết chân ren của thiết bị thuộc hệ ren nào, lấy gì mà tra loại yêu thích! Hiểu được điều đó, qua bài viết này mình muốn san sẻ về những bảng tra kích thước ren. Để mọi người mang tư liệu so sánh và sử dụng chuẩn xác loại ren cho yêu thích với từng tiêu chuẩn của nhà máy mà người dùng đang sử dụng. Trên thế giới mang rất nhiều chuẩn ren khác nhau, nhưng trên thực tế thì chỉ sử dụng vài tiêu chuẩn chính của Mỹ và Châu Âu.
Chuẩn ren G1/4 trên cảm biến áp suất
Trong công việc hàng ngày, chúng ta thường xúc tiếp với những thiết bị như: đồng hồ đo áp suất, cảm biến áp suất, van, những đường ống … Tất cả những thiết bị đó đều tiêu dùng chuẩn ren phổ thông của Mỹ hoặc Châu Âu. Điều đó giúp chúng ta thân thuộc với những hệ ren này, cũng chính vì vậy mà chúng ta sẽ bối rối lúc gặp một kiểu ren ko chuẩn. Để giải quyết được khúc mắt đó, chúng ta cùng xem tiếp nội dung bên dưới để nắm được những bảng tra kích thước ren. Những tư liệu mà mình đã tìm hiểu và sử dụng trong quá trình làm việc tại những nhà máy!
Những chuẩn kết nối ren quốc tế thông dụng
Kiểu kết nối ren NPT
Ren NPT được tiêu dùng nhiều trong ngành dầu khí và những nhà máy điện… Lý do là vì những nhà máy này thường tiêu dùng những thiết bị của Mỹ. Mỹ chính là nơi sản sinh ra chuẩn NPT phổ thông nhất thế giới hiện nay.
Kiểu kết nối ren NPT – Mỹ
Ký hiệu NPT được viết tắt bởi chữ Nationwide Pipe Thread phổ thông ở khu vực nước Mỹ và Canada. Với ren trong và ren ngoài dạng côn.
- Đối với ren ngoài (male): Ren sẽ to dần từ ngoài vào trong
- Đối với ren trong (feminine): Thì ren sẽ nhỏ dần từ ngoài vào trong
Lưu ý: Việc siết chặt mối nối ren phải vừa đủ lực và mang thêm một lớp keo để đảm bảo mối nối được kín. Trong thực tế, chúng ta thường tiêu dùng băng keo non để làm kín môi nối.
Ren NPT mang góc 60°
Đặc điểm của ren NPT là bước ren mang một góc 60° giữa đỉnh và đáy ren & lực được phân bố đều trên tổng số ren của mối nối. Chính vì thế việc siết quá chặt hoặc ko mang lớp keo bảo vệ sẽ làm hư bước ren, dính ren hoặc rò rỉ áp suất. Chúng ta phải làm kín 2 bước ren để chống xì áp suất, viêc tăng hoặc giảm keo làm kín cũng làm tăng nguy cơ rò rỉ áp suất.
Ren NPT trong thực tế
Cách đọc ký hiệu ren NPT
Chúng ta cùng đọc thông số ren như ví dụ: 1/2- 14NPT
- 1/2 : Đường kính danh nghĩa của ren
- 14 : Với 14 ren trên chiều dài 1 inch
- NPT : Ren Nationwide Pipe Taper theo tiêu chuẩn ANSI/ASME B1.20.1-1983
Những chuẩn ren NPT phổ thông
Một số chuẩn ren NPT thường hay gặp trong những nhà máy tại Việt Nam chúng ta:
- 1/16 – 27NPT
- 1/8 – 27NPT
- 1/4 – 18NPT
- 3/8 – 18NPT
- 1/2 – 14NPT
- 3/4 – 14NPT
- 1 – 11 1/2NPT
- 1 1/4 – 11 1/2NPT
- 1 1/2 -11 1/2NPT
- 2 – 11 1/2NPT
Kiểu kết nối ren BSP
Kiểu kết nối ren BSP mang hai loại: – BSPP – BSPT Dù là cùng một chuẩn nhưng lại mang sự khác biệt rất to mà chúng ta sẽ rất dễ nhầm lẫn, nếu ko nắm vững khía cạnh về chuẩn BSP hay NPT.
Chuẩn kết nối BSPP
Kết nối kiểu BSPP là chữ viết tắt của British Commonplace Parallel Thread. Với nguồn gốc từ nước Anh và tiêu dùng chung cho những nước khu vực Châu Âu cũng như thuộc địa của Anh. Những quốc gia tiêu dùng hàng Châu Âu cũng theo chuẩn này chính vì thế ngày nay chúng ta sắp như xúc tiếp rất nhiều với chuẩn BSPP.
Chuẩn kết nối BSPP – Châu Âu
Đây là kiểu kết nối ren thẳng với lực được phân bổ trên vòng đệm giữa khớp nối ren Male (ren ngoài hay ren đực) và khớp nối ren trong Feminine (ren trong hay ren mẫu). Vòng đệm này chúng ta còn gọi là lớp Seal chống xì được làm bằng những vật liệu như: FKM, FFKM, NBR hoặc kim loại …
Chuẩn kết nối ren BSPP
Chuẩn kết nối ren BSPP mang góc là 55°, là loại ren thẳng được tiêu dùng phổ thông trên toàn thế giới track track với chuẩn NPT của Mỹ. Chuẩn kết nối BSP cũng mang loại ren côn giống như NPT của Mỹ đó chính là chuẩn ren BSPT.
Ren BSPP là ren thẳng mang góc đáy ren là 55°
Cách đọc ký hiệu ren BSPP
Ví dụ: chúng ta đọc thông số hệ ren sau: Pipe thread ISO 228 – G 1/2 A LH
- Pipe thread: Ren ống
- ISO 228: Tiêu chuẩn ren
- G: Ren BSPP
- 1/2: Đường kính ren
- A: Ren ngoài track track mang độ chuẩn xác cao
- LH: Ren trái (nếu ren phải ko cần ghi)
Nhưng thực tế chỉ ghi là G 1/2″. Ký hiệu của ren BSPP thường được ký hiệu bằng chữ G. Ví dụ như: G 1″, G 1/2″, hay G1/4″…
Chuẩn ren BSPP trong thực tế
Những chuẩn ren BSPP thông dụng
Một số chuẩn ren BSPP trong thực tế mà chúng ta thường hay gặp như:
- G 1/16″
- G1/8″
- G1/4″
- G1/2″
- G1″
- G1 1/4″
- G1 1/2″
- G2″
- G2 1/2″
- G3″
- G3 1/2″…
Chuẩn kết nối ren BSPT
Chuẩn kết nối BSPT
Chuẩn kết nối BSPT được tiêu dùng nhiều tại những nước Châu Á như: Nhật Bản, Trung Quốc,…Chuẩn ren này cũng thuộc họ ren côn như NPT nhưng mang góc chân ren là 55° thay vì 60° như ren NPT.
Chuẩn kết nối ren loại BSPT
Chúng ta thường nhầm lẫn cũng như lắp nhầm giữa ren NPT và ren BSPT với nhau. Dẫn tới trình trạng ko khớp hết toàn bộ số ren làm rò rỉ áp suất. Việc lắp nhầm lẫn giữa hai loại ren này cũng làm mất đi khả năng chịu áp như lúc lắp đúng loại ren.
Bản vẽ khía cạnh ren BSPT với góc 55° và côn
Ký hiệu của ren BSPT
Ren BSPT được ký hiệu bằng chữ R và mang ký hiệu tương tự như của BSPP.
Chuẩn ren BSPT trong thực tế
Cách xác định đang tiêu dùng chuẩn ren nào?
Giữa việc đang tiêu dùng chuẩn ren nào? Và xác định được chuẩn xác đó là loại ren nào? Thìa là hai việc hoàn toàn khác nhau. Dù chúng ta mang bản vẽ nhưng do những khía cạnh thường mang kích thước sắp như nhau. Nên việc xác định loại ren nào sắp như chỉ mang tính tương đối.
Sau đây mình sẽ hướng dẫn cho mọi người cách mua những chuẩn kết nối ren thông dụng, bằng cách tra bảng kích thước của từng loại ren. Chúng ta sẽ mang bảng tra kích thước ren của cả hệ NPT và BSPP /BSPT. Trước tiên chúng ta sẽ tham khảo bảng tra kích thước ren của hệ BSPP nhé
Bảng tra kích thước ren BSPP
Bảng tra kích thước ren BSPP
Bảng tra kích thước ren BSPP
—————————————————————— Tiếp theo chúng ta sẽ tham khảo bảng tra kích thước ren của hệ BSPT
Bảng tra khía cạnh kích thước ren BSPT
Bảng tra khía cạnh kích thước ren BSPT
———————————————
Đối với những loại ren tiêu chuẩn NPT thì chúng ta mang bảng tra như sau:
Bảng tra kích thước ren NPT
Bảng tra kích thước ren NPT
Trong thực tế, chúng ta thường nghe nói nhiều những thuật ngữ như: ren 21mm, ren 13mm hay ren 27mm hoặc M10, M18 … Đó là người ta đã quy đổi từ hệ inch sang milimet theo thói quen sử dụng và cũng cho dễ nhớ. Cho nên lúc tra vào bảng, chúng thấy đó là một con số sắp đúng trên bảng tra. Cũng như lúc chúng ta đo bằng thước cặp. Chính vì vậy mà chúng ta lại thấy mang thêm một hệ ren Mét nữa.
Chuẩn ren hệ mét
Ren hệ mét được tiêu dùng rộng rãi tại Việt Nam cũng như một số nước khác trên thế giới. Điểm khác biệt giữa ren hệ mét so với ren hệ inch chính là ren hệ mét tính bước ren bằng đơn vị milimet thay vì tính số ren trên đơn vị inch. Chính điểm khác biệt này mà ren hệ mét và ren hệ inch ko bao giờ lắp lẫn với nhau được. Ren hệ mét mang hai loại phổ thông:
– Ren thang hệ mét – Ren tam giác hệ mét
Ren tam giác hệ mét
Ren tam giác hệ mét
Ren tam giác hệ mét mang đỉnh ren là một góc 60° và bước ren được tính bằng mm. Bước ren của hệ mét được chia làm bước thô và bước mịn (bước tinh). Bước ren thộ được tiêu dùng trong những ứng dụng cơ bản ko cần độ chuẩn xác cao, bước ren mịn (tinh) được tiêu dùng trong những ứng dụng chuẩn xác cao.
Ren tam giác trong thực tế
Như hình minh hoạ trên, chúng ta hiểu:
- P là bước ren
- D là đường kính lỗ khoan
- Đơn vị tính bằng mm
Ký hiệu ren tam giác hệ mét
Chúng ta xét ví dụ hệ ren như: M10 x 1.25 – 5g6g LH, chúng ta hiểu như sau:
- M10 : Ren hệ mét mang kích thước danh nghĩa 10mm
- 1.25 : Bước ren 1mm (ko cần ghi nếu là bước ren thô)
- 5g : Dung sai đường kính trung bình của ren là 5g
- 6g : Dung sai đường kính đỉnh ren là 6g
- LH : Hướng xoắn trái (hướng xoắn phải ko cần ghi)
Ví dụ hệ ren: M20 x 2 – 6g – 0.63R
- M20 : Ren hệ mét mang đường kính danh nghĩa 20mm
- 2 : Bước ren 2mm
- 6g : Dung sai đường kính trung bình và đường kính đỉnh ren là 6g
- 0.63R : Bán kính bo tròn nhỏ nhất tại đáy ren
Ví dụ hệ ren: M16 x L4 – P2 – 4h6h (TWO STARTS)
- M16 : Ren hệ mét mang đường kính danh nghĩa 16mm
- L4 : Bước xoắn 4mm
- P2 : Bước ren 2mm
- TWO STARTS : Ren hai đầu mối
Ví dụ hệ ren: M6 x 1 − 4G6G EXT
- 4G6G EXT : Nếu buộc phải soạn thảo bằng chữ in hoa thì thêm EXT để chỉ ren ngoài, INT để chỉ ren trong
Ví dụ hệ ren: MJ6 × 1 − 4h6h
- MJ : Loại ren đặc trưng được tiêu dùng trong ngành hàng ko
Những loại ren tam giác hệ mét thông dụng
Một số loại ren tam giác hệ mét dạng mịn (tinh) thông dụng nhất, mà chúng ta thường hay xúc tiếp ở những nhà máy tại Việt Nam như:
- M4 x 0.35
- M3 x 0.5
- M5 x 0.5
- M6 x 0.75
- M7 0.75
- M8 0.5
- M8 x 0.75
- M8 x 1
- M9 x 1
- M10 x 0.75
- M10 x 1
- M10 x 1.25
- M11 x 1
- M12 x 0.75
- M12 x 1
- M12 x 1.5
- M14 x 1
- M14 x 1.25
- M14 x 1.5
- M16 x 1
- M16 x 1.5
- M18 x 1
- M18 x 2
- M20 x 1
- M20 x 1.5
- M20 x 2
- M22 x 1
- M22 x 1.5
- M22 x 2
- M24 x 1.5
- M24 x 2
- M26 x 1.5
- M27 x 1.5
- M27 x 2
- M28 x 1.5
- M30 x 2
- M33 x 2
- M36 x 2
Việc tra được thông số những bước ren giúp nhiều trong việc vẽ Autocad và mua những kết nối cho yêu thích với từng ứng dụng thực tế.
Ren thang hệ mét
Ren thang hệ mét cũng là một trong những ren được tiêu dùng khá phổ thông như ren tam giác. Nhưng mang hình dạng của bước ren là hình thang thay vì hình tam giác.
Ren thang hệ mét
Điểm khác biệt thứ hai giữa ren thang và ren tam giác hệ mét là góc đáy ren của ren thang chỉ 30° thay vì 60° ren tam giác.
Đọc ký hiệu ren thang hệ mét
Chúng ta cùng thử đọc một thông số dạng ren thang hệ mét nhé, ví dụ: TR 20 x 3
- TR : Ren thang
- 20 : Đường kính
- 3 : Ren trên milimet
Những loại ren thang hệ mét thông dụng
Một số loại ren thang hệ mét mà chúng ta sẽ bắt gặp trong dân dụng cũng như trong những nhà máy như:
- TR 8 x 1.5
- TR9 x 1.5
- TR 9 x 2
- TR 10 x 1.5
- TR 10 x 2
- TR 11 x 2
- TR 11 x 3
- TR 12 x 2
- TR 12 x 3
- TR 14 x 2
- TR 14 x 3
- TR 16 x 2
- TR 16 x 3
- TR 10 x 2
- TR 18 x 3
- TR 18 x 4
- TR 20 x 2
- TR 20 x 3
- TR 20 x 4
- TR 22 x 3
- TR 22 x 5
……..
Trước kia, do mang rất nhiều loại ren khác nhau. Nên sau chiến tranh thế giới thứ 2, người ta muốn quy chuẩn thành một loại ren mang thể lắp lẫn nhau chính vì thế lại sinh ra một vài chuẩn ren khác.
Unified Coarse Thread – UNC
UNC là loại ren bước thô được tiêu dùng rộng rãi nhất cho những mối ghép mang độ bền kéo thấp và yêu cầu tháo lắp nhanh trên những loại vật liệu mang độ bền thấp như gang, thép ít carbon, đồng, nhôm.
Unified Superb Thread – UNF
UNF là loại ren bước mịn, được tiêu dùng cho những mối ghép yêu cầu độ bền cao hoặc những mối ghép mang thành mỏng và khoảng lắp ghép ngắn. Ngoài ra, nhờ góc nâng ren nhỏ, ren UNF còn được trong những trường hợp cần sự vi chỉnh chiều dài làm việc của ren.
Unified Further Superb Thread – UNEF
UNEF là loại ren bước cực mịn, được tiêu dùng lúc chiều dày mối ghép nhỏ hơn chiều dày mối ghép bằng ren UNF.
Ngoài ra, để giảm ứng suất tập trung, đáy của ba loại ren này được bo tròn và cho ra đời dạng ren UNR với kí hiệu tương ứng là UNRC/ UNRF/ UNREF. Bulong của ba loại ren này vẫn tiêu dùng đai ốc UN.
Fixed Pitch Sequence – UN Sequence
Dạng ren bước ko đổi này được tiêu dùng lúc những dạng ren UNC, UNF và UNEF ko đáp ứng được những yêu cầu kĩ thuật lúc thiết kế. Nó bao gồm 8 kiểu với số ren trên 1 inch tuần tự là 4, 6, 8, 12, 16, 20 ,28 và 32
Unified particular – UNS
Là sự phối hợp giữa đường kính ren và số ren trên 1 inch của kiểu ren này ko mang trong những tiêu chuẩn kể trên. Ko nên tiêu dùng kiểu ren này trừ lúc mang những yêu cầu khắc khe về mặt kỹ thuật trong thiết kế.
Lời kết
Như vậy chúng ta mang rất nhiều chuẩn ren khác nhau trên thế giới nhưng cuối cùng trên thực tế mỗi nước lại mua riêng cho mình một cách chuyển đổi kích thước ren. Ngày nay Mỹ vẫn tiêu dùng ren NPT, Châu Âu vẫn tiêu dùng ren BSPP, Châu Á thì tiêu dùng ren BSPT và một số nơi khác lại thích tiêu dùng ren hệ mét. Bài viết mang tính san sẻ bang tra kich thuoc ren cho mọi người cần tra cứu, tìm hiểu về những loại ren mình đang sử dụng. Trong quá trình thực hiện nội dung bài viết sẽ ko tránh khỏi những sơ sót. Rất mong nhận được những góp ý của độc giả để hoàn chỉnh bài viết hơn. Hy vọng bài viết sẽ nhận được những bổ sung, và san sẻ của người dùng! Cảm ơn!
Chịu trách nhiệm nội dung:
Kỹ Sư Cơ – Điện Tử
Nguyễn Minh Hoà