Cơ khí, cơ giới hóa đang được ứng dụng ngày càng nhiều trong gia công và động cơ điện 1 pha cũng ko phải là ngoại lệ. Loại động cơ này đang ngày càng chứng tỏ ưu thế vượt trội của nó so với những loại động cơ khác. Cùng tìm hiểu về cấu tạo, ứng dụng cũng như nguyên lý hoạt động của động cơ điện 1 pha dưới đây.
1. Động cơ điện xoay chiều 1 pha là gì?
Động cơ điện 1 pha (còn được gọi là motor điện 1 pha) là loại động mà lại dây quấn stato chỉ bao gồm với 1 cuộn dây pha, còn nguồn cấp chính là 1 dây pha và 1 dây nguội (với thêm tụ điện để làm lệch pha). Tuy nhiên, nếu chỉ với 1 cuộn dây pha thì lúc đó động cơ sẽ ko thể tự mở máy được, vì từ trường 1 pha lại chính là từ trường đập mạch.
Để động cơ 1 pha với thể mở máy lên được, quý khách với thể tiêu dùng nhiều phương pháp khác nhau . Động cơ điện ko đồng bộ (ký hiệu là KDB) 1 pha motor điện 1 pha thường được ứng dụng rất nhiều trong cuộc sống, trở thành 1 phần ko thể thiếu trong nhiều lĩnh vực khác nhau, chẳng hạn như: máy nén khí, tời kéo, máy bơm nước, dụng cụ cầm tay,…
Motor điện 1 pha với dây quấn stato chỉ bao gồm với 1 cuộn dây pha
2. Cấu tạo động cơ điện 1 pha như thế nào?
Cơ cấu của động cơ ko đồng bộ (ĐCKĐB) 1 pha còn tùy theo kiểu loại vỏ bọc là loại kín hoặc hở, là do hệ thống làm mát sử dụng cánh quạt thông gió đặt ở bên trong hay đưa ra bên ngoài động cơ.
Nhìn chung, motor điện 1 pha với 2 phần chính, đó là phần tĩnh và phần quay.
Phần tĩnh: Hay còn với tên gọi là stato, bao gồm 2 phòng ban chủ yếu là lõi thép và phần dây quấn.
- Lõi thép: Đây là phòng ban dẫn từ của máy, chúng với hình dạng trụ rồng, lõi thép được ghép từ những lá thép kỹ thuật điện với độ dày 0.35 0.5mm, được dập theo hình vành khăn, còn phía trong với xẻ rãnh để với thể đặt dây quấn và được sơn phủ kín vào trước lúc khép lại.
Motor điện 1 pha với 2 phần chính, đó là phần tĩnh và phần quay
- Dây quấn: Dây quấn stato được làm bằng dây đồng hoặc là sợi dây nhôm (loại dây e mail) và được đặt trong những rãnh bên trong của lõi thép. Ngoài hai phòng ban chính này còn với những phòng ban phụ, với công dụng bao bọc lõi thép chính là vỏ máy được làm bằng nhôm hoặc bằng gang, với thể tiêu dùng để giữ chặt lõi thép phía dưới là chân đế nhằm mục tiêu bắt chặt vào bệ máy, song song 2 đầu với 2 chiếc nắp được làm bằng vật liệu cùng loại với phần vỏ máy, trong nắp còn với ổ đỡ (hay còn gọi là bạc) tiêu dùng để đỡ cho trục quay của roto.
Phần quay của motor điện 1 pha, hay còn với tên gọi là roto, bao gồm với:
- Lõi thép: Mang hình dạng trụ được cung ứng bằng những lá thép kỹ thuật điện, được dập thành hình dĩa và ép chặt lại, ở trên mặt với những đường rãnh để với thể đặt những thanh dẫn hoặc cuộn dây quấn. Lõi thép cũng được ghép chặt vào trục quay và đặt trên 2 ổ đỡ của phòng ban stato.
- Dây quấn: Trên rôto với 2 loại là rôto lồng sóc và cuộn roto dây quấn. Loại rôto dây quấn với cuộn dây được quấn giống như phòng ban stato, loại này với ưu điểm là mô males quay to nhưng kết cấu lại rất phức tạp và giá thành cũng tương đối cao.
- Loại rôto lồng sóc: Kết cấu của loại này rất khác biệt so với dây quấn của stato. Nó được cung ứng bằng cách đúc nhôm cho vào những rãnh của roto, từ đó tạo thành những thanh nhôm, song song được nối ngắn mạch ở 2 đầu và còn được đúc thêm những cánh quạt để với thể làm mát bên trong mỗi lúc roto quay.
Phần dây quấn của động cơ được tạo từ những thanh nhôm và 2 vòng ngắn mạch với hình dạng trông giống như một chiếc lồng nên người ta còn gọi là rôto lồng sóc. Những đường rãnh trên phần roto thông thường được dập xiên với chiếc trục, nhằm cải thiện những đặc tính mở máy. Song song, giúp giảm bớt hiện tượng rung rinh do lực điện từ trong động cơ sẽ tác dụng lên rôto một cách ko liên tục.
Những đường rãnh trên phần roto thông thường được dập xiên với chiếc trục
Phần khăng khăng gồm với: vỏ máy, lõi sắt, nắp máy, cuộn dây stato và chụp che quạt… Phòng ban quay gồm với: lõi thép quay, cuộn dây rôto (thông thường với dạng lồng sóc), trục quay, ổ trục, cánh quạt và công tắc ly tâm hoặc rơle. Ngoài ra, còn với tụ điện (tụ điện phát động hoặc tụ điện quay và động cơ điện hai trị số điện dung), biển nhãn hiệu và tổ hợp nối dây của động cơ,…
- Vỏ máy motor điện 1 pha
Vật liệu vỏ máy của phần khăng khăng thường cung ứng bởi tấm thép, nhôm đúc hoặc gang. Tác dụng của vỏ máy tiêu dùng để giữ lõi sắt của stato, chụp đầu và mômen ngược chịu phụ tải, vỏ máy làm thành dạng với hình đậy kín, mở ra và phòng hộ. Vật liệu cung ứng vỏ máy thường tiêu dùng tấm thép dày 1,2÷2mm cuốn thành, mục tiêu là để giảm giá thành sản phẩm, ưu điểm của vỏ máy đúc bằng nhôm là với trọng lượng nhẹ. Đối với những vỏ máy với kích thước to thường tiêu dùng vỏ gang, tiện lợi lúc gia công, giảm được chấn động, tăng được tính ổn định của vỏ máy.
- Lõi thép stato
Lõi thép stato được cấu tạo bởi những lá tôn silic dày khoảng 0,35÷0,5mm xếp chồng lên nhau. Trước nhất tiêu dùng cách dập nguội những lá tôn silic đó. Sau đó, xếp những tấm đó lại với nhau rồi tiêu dùng đinh rivê tán ép chặt lại; cũng với thể tiêu dùng giải pháp hàn hồ quang quẻ khí Ác-gông Arg để khăng khăng những lá tôn silic vào nhau hoặc còn với cách ép dập trực tiếp những lá tôn silic chặt trong vỏ hợp kim nhôm (Dura).
- Cuộn dây stato động cơ điện 1 pha
Thông thường với hai bối dây, một bối dây chính gọi là cuộn dây làm việc và một bối dây phụ, còn gọi là cuộn dây phát động, chúng được đặt lệch nhau trong ko gian một góc 90º. Như động cơ điện trong máy giặt quần áo, yêu cầu về đường kính, số vòng dây và cuộn dây của hai cuộn dây chính và phụ hoàn toàn như nhau để lúc động cơ điện quay thuận và quay ngược thì hai cuộn dây này đổi cho nhau. Lúc quay thuận (theo chiều kim đồng hồ) thì cuộn dây chính làm việc, cuộn dây phụ phát động, lúc quay ngược, cuộn dây chính biến thành cuộn dây phụ và cuộn dây phụ biến thành cuộn dây chính. Thông thường đối với động cơ điện một pha, số vòng của dây êmay những cuộn dây chính và phụ ko giống nhau, đường kính của cuộn dây phụ thường nhỏ hơn.
- Nắp máy
Vật liệu tiêu dùng làm nắp máy và vỏ máy giống nhau, yêu cầu dung sai lắp ghép của nắp máy phải xác thực, độ đồng tâm cao phải yêu thích với yêu cầu, ngoài ra, phải cứng vững (độ vững chắc) đảm bảo cho rôto hoạt động. Khe hở (giữa rôto và stato) của động cơ điện ko đồng bộ một pha là 0,2÷0,3mm. Lúc lắp ráp và sửa chữa nếu ko xác thực hoặc lúc tháp lắp bị va đập vào nắp máy làm cho biến dạng đều sẽ tương tác tới mức độ của khe hở. Từ đó, dẫn tới làm cho rôto và stato lúc làm việc sẽ cọ sát vào nhau.
- Lõi thép rôto
Lõi thép rôto cũng được cung ứng bằng cách ép chồng những lá tôn silic mà thành, khác với lõi thép stato là ở chỗ những rãnh được dập nghiêng để hạn chế sự chấn động và tiếng ồn; đối với rãnh kín yêu cầu cách điện của những lá tôn silic ko cao lắm, với thể ko cần phải quét lớp sơn cách điện.
- Cuộn dây rôto
Cuộn dây rôto thường đúc bằng nhôm, sử dụng loại nhôm thuần chất L1÷L5. Lúc sửa chữa, ko được tiện đứt đầu của rôto. Nếu lúc tiện nhỏ lại của đai đầu, điện trở của rôto sẽ tăng lên, tổn hao công suất to làm cho tính năng làm việc của động cơ điện xấu đi. Tiêu dùng những thanh đồng thay cho thanh nhôm làm cho điện trở của rôto giảm, tổn hao công suất thấp, tổn hao đồng giảm đi, với thể tăng hiệu suất của động cơ điện, nhưng mômen phát động bị hạ thấp.
- Trục quay động cơ điện 1 pha
Yêu cầu kỹ thuật đối với trục quay phải đảm bảo những kích thước, hình dáng nhất định, lại còn phải đảm bảo độ cứng bề mặt, nếu ko trong lúc làm việc trục quay sinh ra độ cong quá to làm cho khe hở ko đều, thậm chí còn sinh ra sự cố (cọ sát). Thông thường trục quay được cung ứng bằng thép cacbon số 45, thép cacbon số 65 hoặc những loại thép đặc thù khác.
- Công tắc ly tâm motor điện 1 pha
Do cuộn dây phụ chỉ hoạt động lúc động cơ khởi đầu làm việc, lúc tốc độ đạt tới 72%÷83% tốc độ định mức cuộn dây phụ sẽ rời khỏi trạng thái làm việc, cho nên cần với công tắc ly tâm. Sau lúc tốc độ quay tăng cao, vì tác dụng của lực ly tâm, làm cho tiếp điểm của công tắc ly tâm nhả ra, làm cho cuộn dây phụ tách khỏi nguồn điện. Do cuộn dây phụ chỉ với tác dụng lúc phát động, cho nên số vòng dây tương đối nhiều, dây dẫn tương đối mảnh. Nếu công tắc ly tâm mất tác dụng thì cuộn dây phụ sẽ làm việc liên tục, dẫn tới làm việc quá tải với thể làm cuộn dây phụ bị cháy.
Video cấu tạo động cơ 1 pha, motor 1 pha
3. Nguyên lý hoạt động của động cơ điện 1 pha
Muốn cho động cơ điện 1 pha làm việc, stato của động cơ cần phải được cấp 1 dòng điện xoay chiều. Dòng điện chạy qua dây quấn stato sẽ tạo nên một từ trường quay nhanh với tốc độ: n = 60f/ p (vòng/ phút). Trong đó thì f chính là tần số của nguồn điện, còn p chính là số đôi cực của phần dây quấn stato.
Trong quá trình quay, từ trường này sẽ liên tục quét qua những thanh dẫn của rôto, làm xuất hiện một sức điện động cảm ứng. Vì dây quấn rôto đang kín mạch nên sức điện động này sẽ tạo dòng điện ở trong những thanh dẫn của rôto. Những thanh dẫn với dòng điện lại nằm bên trong từ trường, nên chúng sẽ tương tác với nhau, tạo ra lực điện từ được đặt vào những thanh dẫn.
Tổng hợp những lực ở trên đây sẽ tạo ra mô males quay đối với trục của roto, làm cho roto quay theo chiều cùng với chiều của từ nhường nhịn. Lúc motor làm việc, tốc độ của rôto (n) xoành xoạch nhỏ hơn tốc độ đo được của từ trường (n1).
Kết quả là rôto quay chậm lại, cho nên chúng luôn nhỏ hơn n1, vì thế nên động cơ còn được gọi tên là động cơ ko đồng bộ. Độ sai lệch giữa tốc độ của rôto và tốc độ từ trường còn được gọi là hệ số trượt, được ký hiệu là S, thông thường thì hệ số trượt đo được vào khoảng từ 2% 10%.
4. Motor 1 pha chạy tiêu dùng tụ (1 tụ hoặc 2 tụ), công dụng của tụ điện
Mô tơ chạy tiêu dùng tụ
Trong motor điện chạy tiêu dùng tụ (túc trực) tụ điện duy trì giữ trong mạch cho cả hai việc phát động và chạy. Tụ điện cải thiện cả hai mô males phát động và chạy. Để thực hiện điều này, một tụ điện nhỏ hơn quy định cho họat động liên tục cần phải được sử dụng. Những giá trị của tụ điện tiêu biểu từ 10 micro-farads (ví dụ 5, 7.5, 12.5, 15, v.v…) những mô tơ chạy tiêu dùng tụ được sử dụng cho những máy bơm, máy quạt thổi, máy làm mát, máy nén, băng tải, v.v… Xem hình 6.22
Mô males của mô tơ.
Mô tơ chạy tiêu dùng tụ với mô males phát động thấp hơn so với mô tơ phát động tiêu dùng tụ bởi vì tụ điện phải được tính toán yêu thích giữa giá trị phát động tốt và chạy tốt. Mô males phát động là từ 50% tới 100% của mô males toàn tải.
Tốc độ.
Mô tơ chạy tiêu dùng tụ thường là mô tơ với tốc độ khăng khăng. Tốc độ của mô tơ hạ xuống 10% từ ko tải tới đầy tải. Một số mô tơ chạy tiêu dùng tụ với hai, ba, hoặc bốn tốc độ khăng khăng.
Nguồn điện sử dụng.
Mô tơ chạy tiêu dùng tụ phải với nguồn điện 1p cùng điện áp và tần số như mô tơ. Những cấp điện áp tiêu biểu là 115/230 V, 60 chu kỳ.
Mô tơ chạy và phát động tiêu dùng tụ ( 1 tụ ngâm , 1 tụ đề )
Mô tơ chạy và phát động tiêu dùng tụ tiêu dùng cả hai tụ điện để cung cấp một tiện lợi, trong cả hai việc phát động và tiêu dùng tụ. Một tụ phát động mô tơ và tụ thứ hai tiêu dùng để chạy mô tơ. Những mô tơ chạy và phát động tiêu dùng tụ thường được sử dụng để kéo những máy nén của những bộ điều hòa ko khí nhỏ.
Mô males của mô tơ.
Mô tơ phát động và chạy tiêu dùng tụ với mô males phát động và chạy tốt.Mô males phát động là từ 350% tới 450% của mô males toàn tải.
Tốc độ.
Mô tơ phát động và chạy tiêu dùng tụ thường là mô tơ với tốc độ khăng khăng. Tốc độ hạ xuống từ 10% từ ko tải tới đầy tải. Một số mô tơ với hai, ba hoặc bốn tốc độ khăng khăng.
Nguồn điện sử dụng.
Mô tơ phát động và chạy tiêu dùng tụ phải với nguồn điện 1ɸ với cùng điện áp và tần số như mô tơ. Điện áp tiêu biểu là 115/230V, 60 chu kỳ.
5. Ứng dụng của động cơ điện 1 pha
Motor giảm tốc 1 pha 220V công suất 6W, 15W, 25W, 40W, 60W, 90W, 120W, 140Ww, 180W, 200W, 250W,… được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, chẳng hạn như:
- Trong công nghiệp: làm băng truyền, băng tải,…
- Trong nông nghiệp: làm máy ấp trứng, máy cho gà ăn,…
- Trong những máy móc để phục vụ cho đời sống sinh hoạt thường ngày: máy vặt lông vịt, máy vặt lông gà, máy nướng vịt, máy nướng gà…
- Trong những lĩnh vực tiêu dùng để quảng cáo: những thiết bị trưng bày, trong quán bar, nhà hàng khách sạn,…
- Tùy thuộc từng lĩnh vực mà người ta yêu cầu sản phẩm với chất lượng tốt và giá thành phải yêu thích.
- Motor giảm tốc 1 pha 220V công suất 6W, 15W, 25W,…
6. Hướng dẫn cách tậu lựa motor điện 1 pha
Với sự nhiều của loại động cơ khác nhau hiện nay như: motor điện 1 pha, mô tơ điện 1 pha 2.2kw, motor giảm tốc 1 pha, mô tơ điện 1 pha 2hp, motor điện 1 pha 2hp, mô tơ điện 1 pha 4kw, mô tơ điện 1 pha 3kw, mô tơ điện 1 pha 5kw,.. hay những hãng động cơ khác nhau như : motor Toshiba, motor Mitsubishi, motor Hitachi, motor Teco,…
Với sự nhiều của motor hiện nay thì việc lựa tậu giữa chúng là rất khó, vậy nên chúng tôi xin hướng dẫn khách hàng tuân thủ theo những yếu tố cần lưu ý dưới đây để với thể tậu sắm được động cơ điện tốt đúng với nhu cầu sử dụng:
- Trên những sản phẩm motor điện 1 pha, ở phần tem với ghi chép gần như thông tin mức ampe, thậm chí với dòng điện định mức, tới lúc lựa tậu motor mới thế, quý khách nên xem loại cũ mà mình đang tiêu dùng với được ampe bao nhiêu để với căn cứ mới để lựa tậu cho đúng.
- So với những loại động cơ thường thấy khác, motor điện 1 chiều này chính là loại với ứng dụng rộng rãi đối với hồ hết mọi ngành nghề, nhằm giúp cho tuổi thọ motor được cao hơn ta nên lắp đặt dư tải.Ví dụ như: làm lại những yêu cầu đòi hỏi công suất nặng, giống như là những loại máy nghiền đá, động cơ máy cắt sắt, máy ép để nghiền gỗ hoặc nâng tạ…
- Việc sử dụng động mà lại ko hết tải sẽ giúp động cơ được mát và bền hơn. Những loại motor nhỏ thì bạn nên tiêu dùng tối đa 90 95 % tải mà máy cho phép. Đối với những motor to hơn thì quý khách hãy tiêu dùng trong khoảng từ 85 90% tải.
- Việc lựa tậu motor để với thể làm việc thường xuyên được trong những môi trường với độ ẩm, với bụi cao, chẳng hạn như mưa bụi mùn cưa, bụi vải công nghiệp,… thì quý khách nên tậu lựa những loại motor với cấp độ bảo vệ cao IP55 thay vì những sản phẩm với độ hở với mức bảo vệ IP44.
- Lựa tậu đồng bộ những sản phẩm động cơ điện 1 pha với khả năng phòng chống cháy nổ nếu như phải tiêu dùng trong những môi trường với xuất hiện nhiệt độ cao như hầm lò tương đối, mỏ quặng hay những nơi gia công hóa chất, với thể gây cháy hoặc độc như dầu hỏa, khí fuel, khí trơ,…
- Một số loại motor điện 1 pha xuất xứ từ những hãng Nhật, Đức nếu được gia công trước năm 2000 thì thường với kích thước thân motor nhỏ hơn những loại động cơ đời mới sau năm 2000. Vì vậy, trước lúc sắm motor mới về lắp đặt cho động cơ, bạn nên đo kỹ đường kính trục, chiều ngang, chiều dọc chân đế motor cũ để đảm bảo dễ dàng lắp đặt.
Nên đo kỹ đường kính trục, chiều ngang, chiều dọc chân đế motor
- Khả năng tiết kiệm điện năng cũng như hiệu suất của động cơ sẽ được thể hiện qua hệ số cos. Hệ số này cũng bị tương tác bởi những yếu tố chủ yếu như độ rỗng của rãnh, những tiết diện dây đồng cùng với chất lượng và từ tính của tôn.
- Để đảm bảo sự an toàn điện, lúc sử dụng động cơ điện 1 pha, chúng ta cần trang bị những khía cạnh như: tụ điện, rơle mất pha cũng như những rơle nhiệt để kiểm tra xem phần aptomat chịu được dòng điện là bao nhiêu (A).
Kết luận
So với những loại động cơ ko đồng bộ 3 pha thì động cơ điện 1 pha với lực mô males, tốc độ rotor và đem lại tốc độ từ trường to hơn. Việc cung ứng động cơ đồng bộ cũng vô cùng phức tạp, giá thành cũng cao hơn những loại động cơ còn lại, cho nên hiện nay chủ yếu người ta tiêu dùng động cơ ko đồng bộ 3 pha.
Nội Dung Mang Thể Bạn Quan Tâm:
- Động Cơ Điện 1 Pha: Cấu Tạo, Nguyên Lý Hoạt Động Và Ứng Dụng
- Giá Động Cơ Điện 1 Pha Những Công Suất
- Cách Đảo Chiều Động Cơ 1 Pha – Công Tắc Đảo Chiều, Mạch Đảo Chiều Motor 1 Pha
- Hướng Dẫn Cách Quấn Motor 1 Pha Tại Nhà Đơn Giản Nhất
- Động Cơ Điện: Những Loại Mô Tơ Quan Trọng Nhất Trong Đời Sống, Tính Năng Và Ý Nghĩa Kỹ Thuật.
- Giá Động Cơ Điện 3 Pha Đức Nhật Đài Mortgage, Những Hãng, Những Công Suất
- Động Cơ Điện 3 Pha: Cấu Tạo, Nguyên Lý Hoạt Động Và Ứng Dụng
- Thông Số Kỹ Thuật Motor Điện, Cách Đọc Tem, Kiểm Tra Hiệu Suất Motor, Tiêu Chuẩn Tiết Kiệm Điện
- Khái Niệm Motor Điện. Những Phương Pháp Đấu Điện Khởi Động Motor 3 Pha