I. Đặc điểm của khu vực Tây Nam Á và khu vực Trung Á
1. Khu vực Tây Nam Á
2. Khu vực Trung Á
|
Khu vực Đặc điểm |
Khu vực Tây Nam Á |
Khu vực Trung Á |
|
Vị trí địa lí |
Mang tính chiến lược. – Tây Nam châu Á. – Tiếp giáp giữa 3 châu lục, án ngữ kênh đào Xuy-ê, có vị trí địa lí chính trị rất quan trọng |
– Nằm ở trung tâm lục địa Á – Âu, không tiếp giáp với đại dương. – Có vị trí chiến lược quan trọng: Tiếp giáp với các cường quốc lớn: Nga, Trung Quốc, Ấn Độ và khu vực Tây Nam Á đầy biến động. |
|
Diện tích lãnh thổ |
Khoảng 7 triệu km2. |
5,6 triệu km2. |
|
Số quốc gia |
20 quốc gia và vùng lãnh thổ |
6 (5 quốc gia thuộc LB Xô Viết cũ và Mông Cổ). |
|
Dân số (2005) |
– Gần 313 triệu. |
– Hơn 61 triệu. |
|
Nét đặc trưng về điều kiện tự nhiên |
– Khí hậu khô, nóng, nhiều núi cao, cao nguyên và hoang mạc. |
– Khí hậu cận nhiệt đới và ôn đới lục địa, nhiều thảo nguyên và hoang mạc. |
|
Tài nguyên thiên nhiên, khoáng sản |
– Khu vực giàu dầu mỏ, khí tự nhiên, chiếm 50% trữ lượng dầu mỏ thế giới (tập trung ở vùng Vịnh Pescxich. |
– Nhiều loại khoáng sản: dầu mỏ, khí tự nhiên, than đá, kim loại màu, kim loại quý…, có trữ lượng dầu mỏ khá lớn, giàu tiềm năng thủy điện. |
|
Đặc điểm xã hội nổi bật |
– Là cái nôi của nền văn minh nhân loại. – Nơi ra đời của nhiều tôn giáo có ảnh hưởng lớn trên thế giới. – Phần lớn dân cư theo đạo Hồi. – Xung đột tôn giáo, sự hoạt động của các phần tử cực đoan góp phần làm cho tình hình chính trị thêm mất ổn định. |
– Chịu nhiều ảnh hưởng của LB Xô Viết. – Là nơi từng có con đường tơ lụa đi qua. – Đa dân tộc, mật độ dân số thấp. – Phần lớn dân cư theo đạo Hồi. |
3) Hai khu vực có cùng điểm chung
– Có vị trí địa lí – chính trị rất chiến lược.
– Có nhiều dầu mỏ và các tài nguyên khác.
– Tỉ lệ dân cư theo đạo Hồi cao.
– Đang tồn tại những mâu thuẫn dẫn tới các xung đột sắc tộc, tôn giáo và nạn khủng bố.
II. Một số vấn đề của khu vực Tây Nam Á và khu vực Trung Á
1. Vai trò cung cấp dầu mỏ
– Giữ vai trò quan trọng trong việc cung cấp dầu mỏ cho thế giới.
– Các nước có trữ lượng dầu lớn trên thế giới là: Ả rập Xê út, I ran, I rắc, Cooet…
– Nguồn dầu mỏ phong phú kết hợp vị trí địa – chính trị quan trọng là nguyên nhân sâu xa của tình trạng mất ổn định của khu vực.
2. Xung đột sắc tộc, xung đột tôn giáo và nạn khủng bố
a. Hiện trạng
– Luôn xảy ra các cuộc chiến tranh, xung đột giữa các quốc gia, giữa các dân tộc, giữa các tôn giáo, giữa các giáo phái trong Hồi giáo, nạn khủng bố.
b. Nguyên nhân
– Do tranh chấp quyền lợi: Đất đai, tài nguyên, môi trường sống.
– Do khác biệt về tư tưởng, định kiến về tôn giáo, dân tộc có nguồn gốc từ lịch sử.
– Sự tham gia của các tổ chức chính trị, tôn giáo cực đoan.
– Do các thế lực bên ngoài can thiệp nhằm vụ lợi.
c. Hậu quả
– Gây mất ổn định ở mỗi quốc gia, trong khu vực và làm ảnh hưởng tới các khu vực khác.
– Đời sống nhân dân bị đe doạ và không được cải thiện, kinh tế bị huỷ hoại và chậm phát triển.
– Ảnh hưởng tới giá dầu và phát triển kinh tế của thế giới.