Quy tắc bàn tay phải (tiếng Anh: right-hand rule) cũng được gọi là quy tắc nắm tay phải, là một quy tắc phổ quát được sử dụng trong toán học và vật lý cho việc nhận diện những quy ước ký hiệu vectơ trong 3 chiều. Với một vài nguyên tắc bàn tay phải khác nhau để dễ tưởng tượng những vật chất, được ứng dụng trong từng trường hợp, mục đính khác nhau.
– Quy tắc nắm tay phải xác định chiều dòng điện cảm ứng trong một dây dẫn đi lại trong một từ trường: Nắm bàn tay phải rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua những vòng dây thì ngón mẫu choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây
– Quy tắc bàn tay trái (còn gọi là quy tắc Fleming) là quy tắc định hướng của lực do một từ trường tác động lên một đoạn mạch sở hữu dòng điện chạy qua và đặt trong từ trường. Đặt bàn tay trái sao cho những đường cảm ứng từ hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay tới ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện thì ngón tay mẫu choãi ra 90° chỉ chiều của lực điện từ
Sử dụng[sửa | sửa mã nguồn]
Trong vật lý[sửa | sửa mã nguồn]
Trong vật lý, quy tắc bàn tay phải để xác định chiều của dòng điện lúc biết chiều của cảm ứng từ hoặc xác định chiều của cảm ứng từ lúc biết chiều của dòng điện.
Trong toán học[sửa | sửa mã nguồn]
Ứng dụng[sửa | sửa mã nguồn]
Ứng dụng điện từ[sửa | sửa mã nguồn]
Quy tắc bàn tay phải được sử dụng trong điện từ học.
Quy tắc xác định chiều dòng điện cảm ứng trong một dây dẫn đi lại trong một từ trường[sửa | sửa mã nguồn]
Nắm bàn tay phải rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều đường sức từ chạy qua những vòng dây thì ngón tay mẫu choãi ra chỉ chiều của dòng điện trong lòng ống dây.
Trong toán học[sửa | sửa mã nguồn]
Quy tắc bàn tay phải được sử dụng để xác định hướng cảm sinh của đường cong biên lúc ứng dụng định lý Stokes. Nắm bàn tay phải rồi đặt sao cho ngón mẫu choãi ra chỉ theo chiều của véc-tơ pháp tuyến. Thế thì bốn ngón tay còn lại sẽ cho ta định hướng cảm sinh của đường cong biên.
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Quy tắc bàn tay trái: Đặt bàn tay trái sao cho những đường sức từ hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay tới ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện thì ngón tay mẫu choãi ra 90° chỉ chiều của lực điện từ
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
Wikimedia Commons sở hữu thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Quy tắc bàn tay phải.
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
- Proper and Left Hand Guidelines – Interactive Java Tutorial Nationwide Excessive Magnetic Area Laboratory
- An indication of the right-hand rule at copphaviet.com Lưu trữ 2004-11-14 tại Wayback Machine
- Weisstein, Eric W., “Proper-hand rule” từ MathWorld.
- Dr. Johannes Heidenhain: Proper Hand Rule – Heidenhain TNC Coaching: copphaviet.com Lưu trữ 2014-05-25 tại Wayback Machine
- Christian Moser: right-hand-rule: copphaviet.com