Nguyên nhân tụt huyết áp phổ biến nhất là gì? Cách chữa bệnh tụt huyết áp như thế nào? Cùng chung tôi tham khảo tư vấn của các bác sĩ tim mạch qua bài viết sau đây. Chủ động tìm hiểu để phòng tránh bệnh, bảo vệ sức khỏe bản thân cũng như những người xung quanhtrước tình trạng tụt huyết áp.
Nhắc đến huyết áp, người ta thường nghĩ ngay đến bệnh cao huyết áp. Lý do là bởi căn bệnh này vô cùng phổ biến và có hại, có thể gây tổn thương các cơ quan quan trọng nhất như tim, não và thận. Từ đó, có thể gây ra các bệnh cấp tính như xuất huyết não, đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Cũng vì vậy mà bệnh tụt huyết áp bị nhiều người bỏ qua, không tích cực điều trị ngay cả khi phát hiện bị tụt huyết áp. Tụt huyết áp có khả năng gây ra nhiều ảnh hưởng tới cuộc sống thường ngày đồng thời có thể là dấu hiệu của một số bệnh trong cơ thể. Do đó, việc tìm hiểu nguyên nhân cũng như phòng tránh là cần thiết. Vậy nguyên nhân hạ huyết áp do đâu? Làm thế nào để trị tụt huyết áp? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
1. Tại sao bị tụt huyết áp? Do thay đổi vị trí đột ngột
Tụt huyết áp là hiện tượng huyết áp thấp hơn mức huyết áp trung bình của cơ thể người. Nếu mức huyết áp tâm thu và tâm trương dưới mức 90mmHg và 60mmHg nghĩa là bạn đang bị tụt huyết áp. Và một trong những nguyên nhân gây tụt huyết áp thường gặp là do thay đổi vị trí. Thường là đổi từ tư thế nằm hoặc ngồi chuyển đột ngột sang thành tư thế đứng khiến huyết áp tụt xuống rất nhanh. Khi cơ thể thay đổi đột ngột tư thế khiến lượng máu lên não giảm, dẫn tới việc tụt huyết áp và gây chóng mặt, hoa mắt thậm chí ngất xỉu.
Đối với hiện tượng này thì huyết áp của người bình thường có thể trở lại bình thường trong vòng 30 – 40 giây. Nếu huyết áp giảm hơn 50 mmHg và không tăng trở lại trong thời gian dài thì được gọi là tụt huyết áp tư thế hay hạ huyết áp thế đứng. Hạ huyết áp tư thế thường gặp hơn ở người trung niên.
Để phòng ngừa điều này, bác sĩ khuyên bạn không nên di chuyển quá nhanh khi đứng dậy, để cơ thể có thời gian thích nghi, nhất là khi vừa ngủ dậy.
Buổi sáng ngủ dậy, bạn nên ngồi trước. Sau đó để hai chân từ từ men theo mép giường, tiếp tục ngồi dậy thêm. Khi bạn đã sẵn sàng để đứng dậy, hãy giữ một vật chắc chắn, ổn định để tránh chóng mặt đột ngột.
Nếu thỉnh thoảng bạn cảm thấy chóng mặt và choáng váng, đó có thể là do các yếu tố như mất nước nhẹ, lượng đường trong máu thấp, ở trong môi trường quá nóng hoặc đứng dậy sau khi ngồi lâu và ngồi xổm. Đây thường không phải là nguyên nhân tụt huyết áp thể hiện vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Nếu triệu chứng chóng mặt chỉ thỉnh thoảng xảy ra thì bạn cũng đừng quá lo lắng.
Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên cảm thấy chóng mặt hoặc tụt huyết áp tư thế sau khi ngủ dậy thường xuyên thì đó có thể là dấu hiệu của các bệnh nghiêm trọng khác. Nếu các triệu chứng nghiêm trọng đến mức mất ý thức (dù chỉ diễn ra trong vài giây), tình trạng này có thể rất nguy kịch. Hãy nhớ tìm kiếm sự chăm sóc y tế càng sớm càng tốt.
2. Nguyên nhân tụt huyết áp do thiếu nước
Thiếu nước nghiêm trọng cũng là một lý do gây tụt huyết áp. Khi bạn tập thể dục quá sức, sốt, say nắng trong một thời gian quá dài mà không bổ sung đủ nước có thể dẫn tới tình trạng thiếu nước trầm trọng, dẫn tới huyết áp bị tụt xuống.
Thêm vào đó, tập thể dục, làm việc trong môi trường nhiệt độ cao quá lâu sẽ khiến cơ thể mất nước và giảm lượng máu. Đồng thời da cần tản nhiệt nhiều hơn bình thường, tuần hoàn máu trên bề mặt cơ thể tăng lên rất nhiều dẫn đến giảm trong huyết áp.
Cách trị tụt huyết áp trong trường hợp này chỉ cần đảm bảo uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày, đặc biệt uống nhiều hơn khi luyện tập thể thao, sốt, … Thêm vào đó, cần tránh các hoạt động tiêu hao nhiều thể lực trong ngày nắng nóng như chạy, leo núi nếu bạn có tiền sử tụt huyết áp. Nếu không, huyết áp thấp có thể dẫn tới nhiều rắc rối trong cuộc sống.
3. Hạ huyết áp do thiếu máu
Thêm một nguyên nhân bị tụt huyết áp bạn có thể đang gặp phải chính là do thiếu máu đột ngột, điều này cũng có thể gây hạ huyết áp. Ví dụ như người mới bị chấn thương, mới trải qua đại phẫu,… khiến lượng máu giảm đột ngột sẽ làm giảm huyết áp. Tiếp đến, thiếu máu có thể do người bệnh đang mắc các bệnh về hệ tiêu hóa như viêm loét dạ dày, viêm đại tràng,… đều có thể khiến bạn bị hạ huyết áp.
4. Hạ huyết áp do sử dụng thuốc
Nếu bạn đang sử dụng thuốc hằng ngày thì có thể một trong số đó là nguyên nhân gây tụt huyết áp như thuốc lợi tiểu làm giảm lượng máu, thuốc điều trị bệnh về tim khiến nhịp tim chậm hơn bình thường,…
Ngoài ra, các loại thuốc điều trị bệnh Parkinson, một số loại thuốc chống trầm cảm, một số loại thuốc chống loạn thần, thuốc giãn cơ, thuốc điều trị rối loạn cương dương, thuốc gây mê… cũng có thể làm tăng nguy cơ tụt huyết áp.
Nếu xảy ra hiện tượng này, bạn nên đi khám kịp thời. Trong thời gian đó, hãy lập tức ngừng sử dụng thuốc, đổi thuốc hoặc điều chỉnh liều lượng thuốc dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
5. Nguyên nhân tụt huyết áp do một số loại bệnh
Các bệnh sau đây có thể gây tụt huyết áp:
- Bệnh về nội tiết (suy giáp, suy tuyến thượng thận mãn tính, suy tuyến yên).
- Bệnh suy dinh dưỡng mãn tính và các bệnh suy dinh dưỡng mãn tính (u ác tính, lao, viêm gan).
- Các bệnh tim mạch (tràn dịch màng ngoài tim mãn tính, hẹp van hai lá nặng).
- Rối loạn thần kinh và nội tiết tố kiểm soát mạch máu có thể do các vấn đề với tuyến giáp dẫn tới hạ huyết áp.
- Biến chứng của bệnh tiểu đường (đái tháo đường) hoặc bệnh Parkinson (bệnh Parkinson).
6. Hạ huyết áp do thói quen đi tiểu liên tục
Thêm một nguyên nhân tụt huyết áp thường thấy chính là do thói quen đi tiểu liên tục dẫn tới huyết áp bị tụt. Hiện tượng này thường xảy ra ở các bệnh nhân lớn tuổi bởi lúc này các bộ phận trong cơ thể của họ bị suy giảm chức năng. Cũng vì vậy mà trong số những người 65 tuổi, khoảng 10 – 20% bị huyết áp thấp.
Có thể là do lưu lượng máu sẽ giảm dần theo tuổi tác. Do đó, người lớn tuổi cần đặc biệt chú ý quan sát tình trạng của bản thân, có thường xuyên cảm thấy chóng mặt, choáng váng hay không.
7. Hạ huyết áp do uống rượu quá nhiều
Uống rượu quá nhiều cũng là nguyên nhân tụt huyết áp. Lý do là bởi sau khi uống rượu, chất ethanol trong rượu đi vào cơ thể người sẽ tác động trực tiếp lên cơ trơn thành mạch, làm giảm huyết áp.
Ngoài ra, nó bị oxy hóa và chuyển hóa bởi alcohol dehydrogenase trong gan thành acetaldehyde. Acetaldehyde có chức năng gây giãn mạch. Sau khi các mao mạch dưới da nở ra và làm giảm huyết áp. Nhưng thời gian này tương đối ngắn. Trong 3 đến 5 giờ sau khi uống rượu, huyết áp thường giảm ở các mức độ khác nhau. Tuy nhiên, hiện tượng này sẽ không kéo dài, sau 4 – 5 giờ mạch máu sẽ bắt đầu co lại, sức cản mạch tăng dần, huyết áp tăng trở lại và tăng một cách nhanh chóng, gây hại cho cơ thể.
8. Tụt huyết áp do lối sống thiếu lành mạnh
Ngủ không đủ giấc, thức khuya thường xuyên hay tình trạng căng thẳng, mệt mỏi kéo dài là nguyên nhân dẫn tới hiện tượng tụt huyết áp.
9. Hạ huyết áp do chế độ ăn uống thiếu chất
Ngoài ra, thiếu các dưỡng chất cần thiết cũng khiến cơ thể bị tụt huyết áp. Đặc biệt là việc thiếu hụt vitamin C, vitamin B, vitamin B1, vitamin B6, gây mất cân bằng dinh dưỡng là nguyên nhân tụt huyết áp khá phổ biến trong lối sống bận rộn hiện nay.
Chính vì vậy, một trong những cách trị bệnh tụt huyết áp bạn có thể thực hiện tại nhà chính là xây dựng cho mình một lối sống lành mạnh, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ để cơ thể phát triển khỏe mạnh. Đồng thời thường xuyên vận động thân thể với các bài tập nhẹ nhàng như yoga, đi bộ, chạy bộ với máy chạy bộ ELIP để nâng cao sức khỏe.
10. Nguyên nhân tụt huyết áp do mang thai
Nguyên nhân hạ huyết áp ở bà bầu chính là do sự gia tăng của các loại hormone sau khi mang thai sẽ làm giãn nở các mạch máu và giảm huyết áp của bạn. Mục đích của việc giãn mạch máu khắp cơ thể là cung cấp nhiều máu hơn cho tử cung và em bé. Việc phân phối lại lưu lượng máu dẫn đến giảm lượng máu ở phần trên cơ thể, tăng lượng máu ở phần dưới và giảm lượng máu cung cấp cho não.
11. Cách chữa tụt huyết áp nhanh nhất
Tụt huyết áp nếu không chữa trị kịp thời có thể gây nên nhiều biến chứng như chứng đau ngực, suy thận, tai biến mạch máu não, nhồi máu não, nhồi máu cơ tim. Chính vì vậy, bạn cần thường xuyên đo huyết áp hoặc kiểm tra tại các cơ sở y tế để kịp thời nhận biết bệnh tụt huyết áp. Đặc biệt, khi gặp người bị tụt huyết áp, bạn cần nhanh chóng áp dụng ngay cách chữa bệnh tụt huyết áp một sau đây.
Trước khi thực hiện cách chữa tụt huyết áp, bạn cần phải kiểm tra tiền sử bệnh của người này. Nếu người bị tụt huyết áp bị bệnh tiểu đường thì nguyên nhân có thể do hạ đường huyết. Còn nếu không, bạn tiến hành các bước sơ cứu trong cách điều trị bệnh tụt huyết áp:
- Nếu người bệnh đã được chẩn đoán bị bệnh tụt huyết áp từ bác sĩ và được kê đơn thì lấy thuốc theo đúng chỉ định.
- Nhẹ nhàng đặt người bệnh ngồi hoặc nằm lên một vị trí thoải mái. Sau đó dùng gối đặt dưới đầu và chân của bệnh nhân.
- Pha các loại trà gừng, chè đặc, nước sâm ấm và nóng cho người bệnh uống từ từ. Nếu không kịp chuẩn bị các loại nước này thì cho bệnh nhân uống nhiều nước lọc để kích thích tim đập nhanh hơn, từ đó tăng huyết áp.
- Nếu có sẵn chocolate, bạn có thể cho người bệnh ăn ngay để giữ huyết áp ổn định hơn.
- Khi người bệnh cảm thấy khá hơn và không còn quá chóng mặt thì nhẹ nhàng đỡ người bệnh dậy.
- Tuy nhiên, nếu thực hiện các biện pháp trên nhưng người bệnh không có dấu hiệu tỉnh táo trở lại, cần nhanh chóng đưa tới các cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ và chữa bệnh tụt huyết áp kịp thời.
Trên đây là các nguyên nhân tụt huyết áp và cách điều trị tụt huyết áp để sơ cứu ngay tại nhà giúp tránh những nguy cơ nguy hiểm tới sức khỏe. Đừng quên xây dựng một chế độ sống lành mạnh và thường xuyên luyện tập thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe. Tham khảo thêm sản phẩm ghế massage, máy chạy bộ, xe đạp tập của Elipsport để chăm sóc phẩm sức khỏe mỗi ngày.
Khi huyết áp tăng cao, bạn sẽ thấy mỏi vai gáy, tim đập nhanh, nhức đầu dữ dội, mờ mắt hay khó thở… Trường hợp nặng hơn có thể bị ngất xỉu và mất ý thức và có thể dẫn đến đột quỵ. Vì vậy bạn cần quan tâm đến việc sức khỏe tim mạch của bản thân bằng việc dành nhiều thời gian tập thể thao như chạy bộ với may chay bo Elipsport hoặc đạp xe đạp tập hoặc sử dụng máy massage toàn thân để xoa bóp, thư giãn vì như vậy sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, dẻo dai hơn hỗ trợ tốt cho việc phòng bệnh.
Elipsport – Thương hiệu thể thao tại nhà với các dòng sản phẩm như: Máy chạy bộ, xe đạp tập, ghế massage… được khách hàng tin dùng hàng đầu hiện nay. Hệ thống cửa hàng tại 63 tỉnh trên toàn quốc. CEO Elipsport với phương châm: “Sức khoẻ cho người Việt là mục tiêu của cuộc đời tôi.”
Câu hỏi thường gặp
Hạ huyết áp là trạng thái áp suất động mạch tuần hoàn thấp hơn bình thường. Người ta thường coi huyết áp động mạch chi của người lớn thấp hơn 90/60 mmHg là hạ huyết áp.
Nguyên nhân phổn biến nhất là do thay đổi tư thế đột ngôt, do thiếu nước hoặc thiếu máu trầm trọng, do ăn uống thiếu chất, sử dụng thuốc, tác dụng phụ của bệnh lý,… cụ thể như chia sẻ trong bài viết này.
Nhiều người cho rằng tụt huyết áp không nghiêm trọng nhưng thực tế không phải vậy, tụt huyết áp còn có thể nguy hiểm đến tính mạng, vì tụt huyết áp cũng dễ bị xuất huyết não.
Huyết áp thấp tùy theo nguyên nhân để kết luận có dễ điều trị không. Cụ thể được chúng tôi đề cập trong bài viết này, từ cách điều trị đơn giản tại nhà cho tới điều trị dùng thuốc.
Thường xuyên tập các bài thể dục như đi bộ, chạy bộ để tăng cường sức khỏe, ăn uống đủ chất dinh dưỡng, ăn nhiều thực phẩm bổ máu, cố gắng uống ít hoặc không uống đồ uống có cồn và ăn ít thực phẩm có thể làm giảm huyết áp, chẳng hạn như mướp đông, dưa hấu, tảo bẹ.