Thực phẩm chức năng đang là một trong những sản phẩm được rất nhiều người yêu thích sử dụng để bồi bổ sức khỏe. Nghe về thực phẩm chức năng đã nhiều nhưng đây vẫn sản phẩm mà nhiều người chưa biết hết những công dụng và chức năng thực sự của nó.
Bạn có thể dễ dàng mua được các loại thực phẩm chức năng với nhiều công dụng khác nhau tại siêu thị, nhà thuốc hoặc tại các trang thương mại điện tử. Nó không phải là thuốc chữa bệnh nên việc dùng thực phẩm chức năng sẽ không cần phải kê đơn hay dùng theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, mỗi sản phẩm thực phẩm sẽ có công dụng khác nhau bạn nên tìm hiểu kỹ trước khi sử dụng để chắc chắn nó phù hợp với bản thân.
1. Thực phẩm chức năng là gì?
Thực phẩm chức năng hay còn được gọi với tên gọi khác là thực phẩm bảo vệ sức khoẻ. Đây là loại thực phẩm được sản xuất và chế biến từ các loại dược liệu có nguồn gốc từ thực vật hay động vật ăn được có trong tự nhiên. Trong quá trình sản xuất những thực phẩm này được bổ sung thêm những chất giúp cơ thể thoải mái, tăng khả năng vận động của các cơ quan trong cơ thể. Ở một số loại thực phẩm còn kích thích sản xuất cơ thể sản sinh ra những chất để kháng giúp tăng cường sức khỏe chống lại bệnh tật.
Để dễ dàng sử dụng và giúp cơ thể hấp thụ tốt hơn hầu hết các nhà sản xuất thường chiết xuất, điều chế thực phẩm chức năng thành dạng viên nén, viên nang, cốm, gel, thậm chí ở dạng lỏng để dễ hấp thụ.
Dù mang nhiều lợi ích nhưng nó không phải là thuốc chữa bệnh. Do vậy, trên bao bì của sản phẩm này thường có dòng chữ “Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh” để tránh người dùng nhầm lẫn sản phẩm này với các loại dược phẩm, thuốc chữa bệnh.
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe không phải là thuốc chữa bệnh
Mỗi loại thực phẩm chức năng khác nhau sẽ có tác dụng khác nhau. Tuy nhiên, đa phần những sản phẩm này có chứa các vitamin A, C, vitamin nhóm B, khoáng chất, men vi sinh hoặc chất xơ. Những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như: Trái cây, rau, củ, quả hạch, ngũ cốc cũng được coi là thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
Để bạn dễ hình dung được loại thực phẩm này chúng tôi đưa ra ví dụ về yến mạch. Yến mạch được xem là một loại thực phẩm chức rất tốt cho sức khỏe vì chúng có thành phần chứa beta glucan. Đây là một chất có tác dụng giảm viêm, tăng cường chức năng miễn dịch. Tương tự, các sản phẩm rau củ, trái cây cũng chứa rất nhiều chất chống oxy hóa. Những chất này rất có lợi với sức khỏe do vậy người ta vẫn xem nó là một loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
Tương tự, trái cây và rau quả chứa nhiều chất chống oxy hóa , là những hợp chất có lợi giúp bảo vệ chống lại bệnh tật.
2. Có những loại thực phẩm chức năng nào?
2.1. Thực phẩm chức năng bổ sung vitamin, khoáng chất
Thực phẩm chức năng dạng này thường rất phổ biến tại các nước Châu Âu. Nó có tác dụng bổ sung thêm các loại vitamin A, vitamin nhóm B, C, D và các khoáng chất cần thiết như: Magie, canxi, phốt pho,… Thông thường những dạng thực phẩm này thường được chế biến thành dạng nước. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy chúng tại những siêu thị dưới dạng nước ép trái cây, nước tăng lực, sữa,… Đây là nhóm thực phẩm rất phù hợp cho những vận động viên thể thao có nhu cầu dinh dưỡng và tăng cường thể lực.
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe dạng viên được bán phổ biến tại siêu thị, nhà thuốc
2.2. Thực phẩm chức năng dạng viên
Đây là dạng thực phẩm bảo vệ sức khỏe phổ biến và đa dạng nhất. Thông thường ở dạng viên nén sẽ có ngoại hình tương tự như thuốc uống. Nhưng thành phần trong chúng chỉ chứa các hoạt chất sinh học và khoáng chất, chất chống oxy hóa giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các căn bệnh như cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn thần kinh và những biến chứng của bệnh tim mạch,…
Bạn có thể dễ dàng mua được sản phẩm thực phẩm chức năng tại các siêu thị, nhà thuốc trên toàn quốc dưới dạng viên sủi, viên tăng lực, viên bổ sung canxi phòng loãng xương, viên phòng thoái hóa khớp, viên phòng chống ung thư,…
2.3. Thực phẩm chức năng cho người ăn kiêng
Đây là dạng thực phẩm chức năng không chứa đường, không chất béo, giảm năng lượng. Đây là loại thực phẩm phổ biến được dành cho người ăn kiêng nó giúp hỗ trợ giảm cân, bệnh nhân tiểu đường, mỡ máu. Ngoài ra, nó còn giúp phòng tránh rối loạn tiêu hóa, rối loạn chức năng hệ thần kinh và tăng sức đề kháng. Thông thường nhóm thực phẩm hỗ trợ sức khỏe này được sản xuất theo dạng trà có nguồn gốc thảo dược như: trà giảm cân, trà sâm,….
Chất xơ rất cần thiết giúp cơ thể tránh được những căn bệnh nguy hiểm
2.4. Thực phẩm chức năng giàu chất xơ
Chất xơ có tác dụng giúp tăng khối lượng phân, chống táo bón, nhuận tràng tránh được những căn bệnh về đường tiêu hóa. Theo phân tích khoa học khối lượng phân nhỏ hơn 100 gam mỗi ngày sẽ dễ dẫn đến bệnh ung thư đại tràng. Một người trưởng thành có khối lượng phân bình thường sẽ trên 132 gam mỗi ngày. Để làm được điều này bạn cần bổ sung lượng chất xơ cần thiết ít nhất là 17.9gam/ngày. Ngoài ra, chất xơ còn có vai trò chuyển hóa cholesterol giúp phòng các căn bệnh như sỏi mật, suy cơ mạch vành. Đồng thời chất xơ cũng tạo cảm giác no bụng rất hiệu quả cho người muốn giảm cân, hỗ trợ đái tháo đường. Để dễ dàng thể dễ dàng hấp thụ loại chất xơ này hiệu quả thì thực phẩm bảo vệ sức khỏe bổ xung chất xơ là rất cần thiết. Bạn có thể mua những sản phẩm này dưới dạng kẹo xơ, viên xơ, nước xơ,…
2.5. Tăng cường chức năng hệ tiêu hóa
Đây là nhóm thực phẩm bảo vệ sức khỏe dành riêng để hỗ trợ đường tiêu hóa. Thông thương những thực phẩm này sẽ bao gồm xơ tiêu hóa sinh học (Probiotics) và loại tiền sinh học (Prebiotics) đối với hệ vi khuẩn cộng sinh ruột già cụ thể như dưới đây.
- Các vi khuẩn cộng sinh (Probiotics) là những vi khuẩn sống trong cơ thể giúp cải thiện hệ vi khuẩn nội sinh. Những vi khuẩn này sẽ kích thích chức năng miễn dịch bảo vệ của cơ thể. Thông thường những thực phẩm sức khỏe loại này được chế biến từ các sản phẩm có nguồn gốc từ sữa. Nó giúp tạo sự cân bằng vi sinh trong đường ruột. Ví dụ: Lactobacillus casei là 1 loại vi khuẩn không gây bệnh. Nó được sử dụng rộng rãi trong việc chế biến sữa. Người ta việc sử dụng những sản phẩm này giúp cải thiện miễn dịch tế bào của cơ thể. Ngoài ra, vi khuẩn Lactobacillus casei còn giúp phòng các dị ứng do IgE trung gian.
- Các Prebiotics: Là có ảnh hưởng tốt đến hệ vi khuẩn ở ruột giúp cân bằng môi trường vi sinh, đồng thời cải thiện sức khỏe. Các thực phẩm chức năng loại này giúp cung cấp các thực phẩm không tiêu hoá. Điều này giúp kích thích sự tăng trưởng, phát triển hoạt động của một số vi khuẩn đường ruột giúp tạo điều kiện cho các lợi khuẩn phát triển góp phần cải thiện sức khỏe.
- Synbiotics: Được hình thành dưới sự kết hợp Probiotics và Prebiotics giúp kích thích vi khuẩn của chính cơ thể phát triển.
2.6. Thực phẩm dành cho đối tượng đặc biệt
Bên cạnh những loại thực phẩm được đề cập bên trên thì còn có nhóm thực phẩm được sản xuất dành riêng cho những đối tượng đặc biệt như:
- Thực phẩm bảo vệ sức khỏe cho phụ nữ mang thai.
- Thực phẩm bảo vệ sức khỏe cho người lớn tuổi.
- Thực phẩm bảo vệ sức khỏe cho trẻ ăn dặm.
- Thực phẩm bảo vệ sức khỏe cho vận động viên, phi hành gia.
- Thực phẩm bảo vệ sức khỏe qua ống thông dạ dày.
- Thực phẩm bảo vệ sức khỏe cho người có rối loạn chuyển hóa bẩm sinh: người bị Phenylketonuria, Galactosemie…
- Thực phẩm bảo vệ sức khỏe cho người đái đường.
- Thực phẩm bảo vệ sức khỏe cho người cao huyết áp.
Phụ nữ có thai cần bổ sung nhiều dinh dưỡng hơn bình thường
3. Tác dụng của thực phẩm chức năng
3.1. Ngăn ngừa thiếu dinh dưỡng
Thực phẩm chức năng bổ sung nhiều dưỡng chất thiết yếu cần thiết cho cơ thể như: Vitamin, khoáng chất, chất xơ,… Đây điều là những dưỡng chất có chọn lọc lành mạnh giúp cung cấp dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Ví dụ như muối ăn được bổ sung i-ốt làm giảm hẳn ngu cơ mắc các bệnh do thiếu i-ốt như bướu cổ.
3.2. Tăng sức đề kháng
Bổ sung thực phẩm chức năng vào trong thực đơn hằng ngày sẽ giúp bạn tăng sức đề kháng chống được những tác nhân gây bệnh.
- Những thực phẩm bảo vệ sức khỏe có chứa thành phần chất chống oxy hóa sẽ giúp trung hòa những hợp chất có hại giúp ngăn ngừa những tổn thương tế bào và chống lại một số căn bệnh mãn tính như tim mạch, tiểu đường, ung thư,….
- Những thực phẩm chứa nhiều axit béo, omega 3 sẽ giúp giảm viêm, tăng cường chức năng não bộ và chức năng tim mạch.
- Thực phẩm giàu chất xơ sẽ giúp bạn kiểm soát tình trạng cân nặng dễ dàng. Đồng thời giúp ngăn ngừa những căn bệnh về đường tiêu hóa và bệnh tiểu đường.
3.3. Thúc đẩy phát triển
Bổ sung thực phẩm bảo vệ sức khỏe vào trong thực đơn dinh dưỡng của trẻ sẽ giúp bé nhanh chóng phát triển chiều cao, cân nặng. Các loại ngũ cốc phổ biến được dùng cho trẻ là các loại đậu giàu vitamin B, axit folic, axit béo omega-3, sắt, kẽm, canxi và vitamin B12.
Đối với những bà mẹ mang thai việc bổ sung axit folic giúp giảm tỷ lệ dị tật ống thần kinh xuống từ 50% – 70%.
Thực phẩm chức năng giúp phát triển chiều cao của trẻ nhỏ
Với những lợi ích sức khỏe mà thực phẩm chức năng mang lại chúng đang được rất nhiều người yêu thích sử dụng. Tuy nhiên, thay vì bổ sung dinh dưỡng bằng những loại thực phẩm hỗ trợ sức khỏe đắt tiền bạn cũng có thể bổ sung những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng trong bữa ăn hằng ngày là đã cung cấp đầy đủ những dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Ngoài sử dụng thực phẩm hỗ trợ sức khỏe, bạn cũng có thể cải thiện sức khỏe bằng cách tập luyện thể thao với máy chạy bộ, xe đạp tập thể dục tại nhà. Hãy tìm hiểu các loại máy chạy bộ nào tốt để mua ngay cho mình và gia đình nhé.
Elipsport – Thương hiệu thể thao tại nhà với các dòng sản phẩm như: Máy chạy bộ, xe đạp tập, ghế massage… được khách hàng tin dùng hàng đầu hiện nay. Hệ thống cửa hàng tại 63 tỉnh trên toàn quốc. CEO Elipsport với phương châm: “Sức khoẻ cho người Việt là mục tiêu của cuộc đời tôi.”