Hiện nay, dòng điện 3 pha được sử dụng khá rộng rãi trong dân dụng và công nghiệp. Bởi chúng mang lại rất nhiều tiện lợi. Vậy dòng điện 3 pha là gì? Cách đấu nối như thế nào? Mời bạn cùng tham khảo san sẻ sau nhé.
Dòng điện xoay chiều 3 pha là gì?
Điện 3 pha là một hệ thống gồm 3 dòng điện xoay chiều với cùng biên độ, tần số nhưng lệch pha một góc phi Ø. Hoặc với thể hiểu đơn thuần, dòng điện xoay chiều 3 pha là dòng điện với 3 dây nóng, 1 dây lạnh.
Tùy theo cơ sở hạ tầng, cũng như điều kiện khoa học cho những thiết bị sử dụng điện, mà tại những quốc gia sẽ với hệ thống lưới điện 3 pha cũng khác nhau về giá trị.
Hiện nay, với 2 giá trị điện 3 pha phổ quát:
- 380V: mạng điện thông dụng được tại Việt Nam.
- 220V: được sử dụng phổ quát ở Mỹ và Nhật.
Vì vậy mà với những thiết bị điện tử nhập từ Nhật về Việt Nam, người sử dụng phải phải sử dụng thêm biến áp 3 pha hoặc ổn áp.
Dòng điện 3 pha với tên tiếng Anh là “three part present”. Và tên này cũng được thể hiện trên tem của thiết bị điện.
Tiện dụng của dòng điện 3 pha là gì?
Dòng điện 3 pha mang lại cho người sử dụng nhiều tiện lợi và ưu điểm vượt trội so với dòng điện 1 pha. Cụ thể:
- Giúp tiết kiệm dây dẫn nhờ nguyên lý truyền tải điện năng bằng mạch điện.
- Cấu tạo của dòng điện 3 pha đơn thuần và đặc tính tốt hơn dòng điện 1 pha.
- Tiêu dùng được cho mạng lưới điện công nghiệp và gia đình. Tuy nhiên, nếu sử dụng trong gia đình thì phải phối hợp thêm ổn áp.
Lưới điện 3 pha 3 và 4 dây
Lưới điện 3 pha 380V tại Việt Nam với 2 loại là 3 dây và 4 dây.
- Lưới điện 3 pha 3 dây: được sử dụng để tuyền tải dòng điện mà ko cần sử dụng dây trung tính và sử dụng lúc tải ko cần điện áp pha (tức là chỉ với thể tạo 1 cấp điện áp). Trong trường hợp 1 dây dẫn bị đứt và chạm đất thì 2 pha còn lại vẫn hoạt động nhưng điện áp sẽ ko còn giá trị Udm. Ngoài ra, lúc với người vô tình chạm vào dây bị đứt thì sẽ xảy ra tai nạn điện.
- Lưới điện 3 pha 4 dây: loại này với dây trung tính và sử dụng mạng hạ thế để cấp trực tiếp tới thiết bị. Chúng tạo được 2 cấp điện áp dây và pha. Lúc với 1 dây chạm đất thì Rơ le ở đầu nguồn sẽ cắt hết 3 pha nên ko gây ra tình trạng điện giật. Tuy nhiên, nhược điểm của lưới điện này là tốn dây.
Xem thêm :
Ổ cắm 3 chấu là gì? Cách đấu ổ cắm điện 3 chấu
Cầu dao chống rò điện là gì? Cấu tạo của thiết bị chống rò điện
Công thức tính dòng điện xoay chiều 3 pha
Công thức tính dòng điện xoay chiều 3 pha là:
P = 3 × pf × I × V
Trong đó:
- P: Công suất dòng điện, đơn vị đo là Watt.
- I: Dòng điện, đơn vị đo là Ampe.
- V: Điện áp, đơn vị đo là Von.
- pf: hệ số công suất, thường khoảng từ 0.85 – 1.
Chuyển đổi từ Kw sang Ampe: Muốn tính tổng công suất bằng kW thì bạn sử dụng công thức sau.
I= P / (√3 × pf × V)
Cách đấu điện 3 pha 380v là gì?
Mạch điện 3 pha gồm nguồn, tải, đường dây đối xứng. Lúc thỏa mãn 3 yếu tố này thì gọi là mạch điện đối xứng. Nếu ko thì gọi là mạch điện 3 pha ko đối xứng.
- Mạch điện 3 pha đối xứng: với mạch điện này, dòng điện và điện áp những pha bằng nhau và chỉ lệch pha một góc 120o. Vì thế, lúc giải mạch 3 pha đối xứng, bạn cần phải tách 1 pha để tính. Lúc này, điện áp giữa chúng là điện áp dây Ud.
- Mạch điện 3 pha ko đối xứng:
- Tải những pha ko tương trợ cảm với nhau: đây là mạch phức tạp, với nhiều nguồn sức điện động.
- Tải những pha tương trợ cảm (mức ko đối xứng phụ thuộc điện áp nguồn): nhóm những mạch ko đối xứng và tương trợ cảm thành mạch đối xứng.
Vì cấu tạo khác với dòng điện 1 pha nên nguyên tắc đấu nối của dòng điện 3 pha cũng khác. Ngày nay, mạch điện 3 pha thường sử dụng 2 phương pháp đấu nối là đấu nối hình sao và hình tam giác.
Thực tế, những pha của nguồn và tải sẽ được nối ngay lập tức cùng với nhau. Song song, với đường dây 3 pha nhằm dẫn điện năng từ nguồn tới tải.
Dòng điện trên dây pha từ nguồn tới tải là dòng điện dây Id, điện áp giữa chúng gọi là điện áp dây Ud.
Cách đấu nối điện 3 pha như sau:
- Lúc đấu nối, bạn phải phân biệt rõ dây pha và dây trung tính. Trong đó, dây pha sẽ được nối với dây pha, còn dây trung tính thì được nối với dây trung tính.
- Lúc nối riêng rẻ những dây quấn AX, BY, CZ của nguồn điện với những tải với tổng điện trở ZA, ZB, ZC sẽ cho mạch 3 pha với 3 mạch và 1 pha ko liên hệ. Mỗi mạch này được gọi là 1 pha của mạch điện 3 pha.
- Cách đấu nối điện 3 pha theo hình sao: theo sơ đồ đấu nối của kiểu hình sao thì 3 điểm X, Y, Z sẽ được nối với nhau tạo thành dây trung tính O.
- Cách đấu nối điện 3 pha theo hình tam giác: điểm đầu pha này sẽ được đấu nối với điểm cuối của pha kia. Tức là, A nối Z, B nối Y, C nối X.
