Chúng tôi đồng ý rằng mang quá nhiều mác thép hiện nay trên thị trường và chúng rất dễ làm người tiêu tiêu dùng bối rối lúc lựa tìm.
Nhưng thực tế là bạn ko cần phải biết hết mọi thứ mà chỉ cần sử dụng rộng rãi tới những thứ quan yếu nhất để trở thành người tiêu tiêu dùng thông thái.
Vậy, mác thép là gì? Thông số tiêu chuẩn trên mác thép mang ý nghĩa cụ thể như thế nào? Sở hữu những tiêu chuẩn kiểm tra nào và những loại nào được sử dụng phổ quát hiện nay?
Trong bài viết này Tôn Nam Kim sẽ san sớt với bạn mọi thứ bạn cần biết.
Khởi đầu nhé!
Mác thép là gì?
Mác thép là thuật ngữ chuyên ngành tiêu dùng để biểu hiện cho độ chịu lực của thép. Hay nói cách khác mác thép là khả năng chịu lực của thép. Nó cho biết khả năng chịu lực to hay nhỏ của sản phẩm thép đó.
Những tiêu chuẩn mác thép và cách phân biệt
Những loại mác thép thường được sử dụng
- Với thép xây dựng: SD295, SD390, CII, CIII, Gr60, Grade 460, SD49 (CT51), CIII, SD295, SD390, CB300-V, CB400-V, CB500-V.
- Với thép kết cấu: Trên thị trường Việt Nam ngày nay sử dụng thép SS400, Q235, Q345B, hay trong những bản vẽ ta thấy ghi chú thép CCT34, CCT38…
Vì sao lại mang nhiều loại mác thép khác nhau?
Trên thị trường mang nhiều ký hiệu về mác thép làm cho người tiêu tiêu dùng bối rối và ko biết nên sử dụng loại nào cho ưng ý. Tuy nhiên mỗi ký hiệu đều mang ý nghĩa riêng của nó.
Ký hiệu của mác thép gắn với “tiêu chuẩn gia công được vận dụng” của thép đó. Sở hữu nhiều tiêu chuẩn mà nhà gia công vận dụng để gia công như Tiêu chuẩn Việt nam TCVN, tiêu chuẩn Nhật Bản JIS, tiêu chuẩn Nga (ko phổ quát bằng)… Mỗi tiêu chuẩn sẽ mang một ký hiệu khác nhau.
Tiêu chuẩn vận dụng lúc gia công là: Tiêu chuẩn TCVN 1651-1985, TCVN 1651-2008, JIS G3112 (1987) JIS G3112 – 2004, TCCS 01:2010/TISCO, A615/A615M-04b, BS 4449 – 1997.
Những loại mác thép xây dựng thường tiêu dùng
Thường tiêu dùng nhất là 2 loại SD và CB. Vậy 2 loại này cụ thể mang tức là gì?
Ký hiệu SD trên những loại mác thép SD295, SD390, SD490
Mác thép SD295
Chúng ta hay nghe người ta gọi là thép SD295, SD390, SD490. Đây là tên gọi theo tiêu chuẩn Nhật Bản.
Con số đằng sau thể hiện cường độ của thép (trong kỹ thuật người ta gọi đây là giới hạn chảy của thép). Ví dụ SD240 mang tức là thép mang cường độ 240 N/mm2.
Ký hiệu CB trên những loại mác thép CB240, CB300V, CB400V, CB500V
Mác thép CB400v
CB là kí hiệu thể hiện “cấp độ bền” của thép. C viết tắt của cấp, B viết tắt của độ bền.
Tên gọi và ký hiệu này tuân theo tiêu chuẩn Việt Nam. Con số đằng sau(300, 400, 500…) mang ý tức là cường độ của thép (trong kỹ thuật người ta gọi đây là giới hạn chảy của thép).
Ví dụ CB300 mang tức là thép mang cường độ 300 N/mm2. Điều này mang nghĩa rằng: nếu một cây sắt mang dung tích mặt cắt ngang là 1mm2 thì nó sẽ chịu lực được một lực kéo hoặc nén là khoảng 240N (24kg).
Những ký hiệu, tên gọi khác
Theo TCVN 1765 – 75: Thép được kí hiệu bằng chữ chiếc CT, gồm 3 phân nhóm A,B,C trong đó A là chủ yếu.
- Phân nhóm A: đảm bảo tính chất cơ học, CTxx, Bỏ chữ A ở đầu mác thép chẳng hạn CT38, CT38n, CT38s là 3 mác mang cùng σ > 38kG/mm2 hay 380MPa, music ứng với 3 mức khử oxy khác nhau: lặng, bán lặng và sôi ứng với CT38, CT38n, CT38s. Vd: CT31, CT33. CT34, CT38, CT42, CT51, CT61…
- Phân nhóm B: đảm bảo thành phần hóa học, quy định thành phần (tra sổ tay). Ví dụ BCT31, BCT33. BCT34, BCT38, BCT42, BCT51, BCT61
- Phân nhóm C: Quy định cả hai tính chất: cơ tính và thành phần hóa học. Ví dụ: CCT34, CCT38, CCT42 và CCT52
Sở hữu thể bạn muốn biết: Mác bê tông là gì? Định mức cấp phối bê tông M150, M250, M300
ký hiệu thực tế những loại thép trên thị trường
Những ký hiệu giúp người tiêu tiêu dùng nhận mặt sản phẩm hàng hiệu.
Ký hiệu thép Tôn Nam Kim
Đối với sản phẩm của thương hiệu thép Nam Kim trên những cuộn tôn sẽ được bao bọc bởi bao so bì mang in hình emblem của Tôn Nam Kim.
Ký hiệu thép miền Nam
Đối với sản phẩm Thép cuộn của thương hiệu thép miền Nam trên những cuộn sắt phi 6 hoặc phi 8 mang chữ nổi VNSTEEL.
Thép thanh vằn mang ký hiệu V, chữ và số chỉ rõ đường kính và mác thép được in nổi, khoảng cách lập lại những dấu hiệu này từ 1 m tới 1,2 tùy theo đường kính cây thép.
Thép góc đều cạnh mang ký hiệu chữ v trên thanh Thép được in nổi khoảng cách giữa hai dấu là từ 1,2 tới 1,4m.
Ký hiệu thép Hòa Phát
Đối với thép cuộn trơn thì thép Hòa Phát mang emblem dập nổi ba tam giác và chữ Hòa Phát tất nhiên mác thép sử dụng.
Đối với thép thanh vằn thì mang emblem dập nổi ba tam giác và chữ Hòa Phát tất nhiên chủng loại và mác thép.
Ký hiệu thép Pomina
Thép Pomina mang hình biểu tượng quả táo đặc trưng sau đó tới mác thép cách nhau chừng 1-1.2cm. Emblem và mỗi con số thể hiện đường kính cách nhau bởi một gân thép.
Ký hiệu thép Việt Nhật
Thép Việt Nhật mang ký hiệu là hình biểu tượng bông hoa 4 cánh và mang những mác thép xây dựng từ d10 tới d51.
Ký hiệu thép Việt Úc
Ký hiệu thép Việt Úc
Thép Việt Úc mang ký hiệu là biểu tượng con Kangaroo, kèm dòng chữ V-UC và mác thép CB3 trên thân cây thép.
Bảng tra mác thép theo tiêu chuẩn
Lúc xây nhà, làm mướn trình nên sử dụng mác thép nào ưng ý?
Thực tế chúng ta mang thể sử dụng loại mác thép nào cũng được. Đối với thép mác thấp thì chúng ta phải sử dụng mật độ thép dày hơn, số cây thép trên một đơn vị dung tích nhiều hơn. Việc này dẫn tới ko kinh tế. Theo kinh nghiệm thì:
- Với nhà thấp tầng (<7 tầng): Chỉ cần sử dụng mác thép mang cường độ thấp là CB300 hoặc SD295 (Hai loại này mang khả năng chịu lực tương đương nhau).
- Với nhà cao tầng tầng (>7 tầng): Nên tiêu dùng mác thép mang cường độ cao hơn là CB400 hoặc SD390. Thậm chí sử dụng thép cường độ cao hơn nữa là CB500 hoặc SD490 (Hai loại này mang khả năng chịu lực tương đương nhau).
Tuy nhiên, việc này còn phụ thuộc rất to vào thiết kế của công trình, mang thể chúng ta sẽ cần những loại mác thép khác nhau cho những vị trí chịu lực khác nhau. Bởi vậy bạn hãy tham khảo ý kiến của kỹ sư xây dựng trước lúc đưa ra bất kỳ quyết định nào về việc sử dụng mác thép nhé!
Sự khác nhau giữa mác thép CT34 và CCT34
Như đã giảng giải ở tiêu chuẩn Việt Nam ở phần trước, thép CT34 thuộc phân nhóm A (quy định đảm bảo tính chất cơ học), còn thép CCT34 thuộc phân nhóm C (quy định cả hai tính chất: cơ tính và thành phần hóa học).
Mác thép SS400
Thép SS400 là gì?
Thép SS400 là loại mác thép cacbon thông thường, thép tiêu dùng trong cung ứng yếu tố máy, khuôn mẫu… theo tiêu chuẩn của Nhật Bản JIS G3101 (1987).
Thép SS400 dạng tấm thường được gia công trong quá trình luyện thép cán nóng thông qua quá trình cán thường ở nhiệt độ trên 1000℃ để tạo thành phẩm cuối cùng.
Thép SS400 tấm mang màu xanh, đen, tối đặc trưng, đường mép biên thường bo tròn, xù xì, biên màu gỉ sét lúc để lâu. Trong lúc đó những loại thép SS400 dạng cuộn thường được gia công trong quá trình cán nguội ở nhiệt độ thấp.
Ký hiệu thép SS400
Trong ký hiệu SS400, hai chữ SS là viết tắt của Metal Construction (kết cấu thép), còn chỉ số 400 phía sau thể hiện độ bền kéo (đơn vị N/mm2).
Những loại thép mang ký hiệu này mang giới hạn bền kéo từ khoảng 400-510 MPa. Độ bền kéo này xấp xỉ ngang bằng với mác thép CT3 của Nga, CT42, CT51 của Việt Nam, Q235 của Trung Quốc…
Mác thép SS400 nằm trong nhóm “Rolled metal for normal buildings” (thép cán thông dụng). Những mác thép này ko quy định nghiêm về thành phần, miễn sao thép mang thành phần hóa học P<=0,05% S<=0,05% để đảm bảo khả năng bền kéo.
Thành phần hóa học của thép SS400
JIS G3101 xác định thành phần hóa học của thép SS400 như sau:
- Carbon (C) ko được xác định trong tiêu chuẩn.
- Mangan (Mn) ko được xác định trong tiêu chuẩn.
- Phần trăm Phốt pho (P) tối đa là 0.050%.
- Phần trăm Lưu huỳnh (S) tối đa là 0.050%.
Đặc điểm của thép SS400
Bền kéo (tensile power): 400-510 Mpa
Bền chảy chia theo độ dày:
- Nhỏ hơn 16 mm: 245 Mpa
- Từ 16 – 40 mm: 235 Mpa
- To hơn 40 mm: 215 Mpa
Độ dãn dài tương đối % chia theo độ dày
- Nhỏ hơn 25 mm: 20 %
- To hơn hoặc bằng 25 mm: 24 %
Đây là loại thép được sử dụng phổ quát, cho ra những sản phẩm thép mang tính ứng dụng cao trong ngành công nghiệp nặng ở nước ta và nhiều nước trên thế giới.
Mác thép C45
Thép C45 là gì?
Theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 1766-75, thép C45 là loại thép cacbon kết cấu chất lượng tốt với nồng độ cacbon trong thép vào khoảng 0.45%.
Đây là loại mác thép hay được sử dụng để tạo ra những sản phẩm thép mang tính ứng dụng cao trong lĩnh vực cơ khí, xây dựng như: Bulong ốc vít, ty ren, bánh đà…
Loại mác thép này hay được sử dụng để cung ứng bulong móng, ốc vít…
Ký hiệu của thép C45
Trong ký hiệu mác thép C45, chữ Chữ “C” là kí hiệu của thép Cacbon, còn số 45 tương ứng phía sau thể hiện trong mác thép mang chứa hàm lượng Cacbon là 0,45%.
Ko kể thành phần chính là cacbon, loại thép này còn chứa những tạp chất khác như silic, mangan, lưu huỳnh, crom, phốt pho, đồng, niken…
Thành phần hóa học của thép C45
Thành phần hóa học của thép C45 bao gồm:
- Cacbon từ 0932 087 886 %
- Silic từ 0932 087 886 %
- Mangan từ 0932 087 886 %
- Photpho và lưu huỳnh ≤ 0.040%
- Crom và Niken ≤ 0.25%
Đặc điểm của thép C45
Mác thép C45 mang chỉ số độ bền như sau:
- Độ bền đứt σb (Mpa): 610
- Độ bền chảy σc (Mpa): 360
- Độ giãn dài tương đối δ (%): 16
- Độ cứng HRC: 23
Do mang độ bền kéo từ 570-690 Mpa, thép C45 mang khả năng chống bào mòn, chống oxy hóa tốt và chịu được trọng tải cao.
Tính đàn hồi tốt, khả năng chịu được va đập mạnh của thép C45 cũng được thể hiện bởi độ bền kéo và giới hạn chảy cao.
Tổng kết
Mong rằng với tất cả những thông tin mà Tôn Nam Kim cung cấp, bạn đã hiểu được một cách rõ ràng hơn mác thép là gì và những tiêu chuẩn mác thép thông dụng tại Việt Nam.
Nếu mang bất kỳ câu hỏi nào về chủ đề này đừng ngần ngại để lại bình luận bên dưới cho chúng tôi.
Tôn Nam Kim – doanh nghiệp gia công tôn mạ hàng đầu Việt Nam – xin được đồng hành cùng bạn!