Thuật ngữ về tâm thần phân liệt đã không còn xa lạ gì đối với xã hội ngày nay. Nó được biết đến như một chứng bệnh rối loạn tâm thần rất đặc trưng và còn có cái tên khác đó là Schizophrenia. Vậy Schizophrenia là gì?
Schizophrenia là gì?
1. Tâm thần phân liệt – Schizophrenia là gì?
Schizophrenia hay còn gọi là hội chứng tâm thần phân liệt được hiểu là một bệnh lý về tâm thần có biểu hiện của sự rối loạn tâm thần đặc trưng, có sự suy giảm về nhận thức, suy nghĩ hay bị thiếu hụt các đáp ứng về cảm xúc điển hình làm lệch lạc về nhận thức.
Đó là cách giải thích của y học, vậy, có cách nào giải thích rõ hơn Schizophrenia là gì không?
Schizophrenia xuất hiện đi kèm với ảo giác, tiếng động hay giọng nói trong tâm trí người bệnh, và từ đó biến nó thành những cảm xúc. Từ sự tương tác đó mà người bệnh bị tác động cảm xúc dẫn đến những hành vi và nhận thức sai lệch, không rõ ràng.
Bệnh nhân Schizophrenia sẽ rất nhạy cảm, chỉ những tác động nhỏ từ bên ngoài hoặc bên trong cơ thể cũng đủ khiến cho người bệnh bị mất đi ý thức cũng như nhận thức, không làm chủ được mình. Dần trở nên bị hoảng loạn, giận dữ, lo sợ, run rẩy, từ đó mà bị kích thích những phản ứng hành vi có thể gây hại cho những người xung quanh.
Quả thực với căn bệnh này, người bệnh không thể nào làm chủ được mình, và dần có những cảm xúc, hành vi hay nhận thức đi sai lệch, không thể kiểm soát thân và tâm, rối loạn trong suy nghĩ, bất ổn trong cảm xúc, trí nhớ cũng như thiếu động lực sống.
Từ đó, ta có thể hiểu được phần nào về thuật ngữ Schizophrenia là gì, có thể nói căn bệnh này gây ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của một con người, gây rối loạn chức năng xã hội và tác động xấu đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Theo như thống kê trên toàn cầu thì tỷ lệ dân số mắc bệnh Schizophrenia là khoảng từ 0,3% đến 0,7%, chủ yếu độ tuổi từ 15 – 25 tuổi. Schizophrenia được chẩn đoán dựa trên hành vi và cảm xúc của người bệnh.
Tâm thần phân liệt – Schizophrenia là gì?
2. Các triệu chứng của Schizophrenia là gì?
Sau khi đã tìm hiểu được Schizophrenia là gì thì tiếp theo đây sẽ là những biểu hiện và triệu chứng của Schizophrenia. Vậy các triệu chứng của Schizophrenia là gì? Cùng tìm hiểu các phương diện của hội chứng tâm thần phân liệt sau đây.
Được biết, các triệu chứng của tâm thần phân liệt (Schizophrenia) bao gồm 3 phương diện đó là: Triệu chứng dương tính, âm tính và rối loạn tổ chức.
2.1. Triệu chứng dương tính (Triệu chứng loạn tinh thần)
Triệu chứng dương tính hay con gọi là triệu chứng loạn tinh thần của Schizophrenia là gì? Với triệu chứng này, người bệnh sẽ xuất hiện những triệu chứng về tinh thần, liên quan đến việc cảm nhận, nhận thức thông qua các giác quan.
Đây là một triệu chứng phổ biến ở người bị tâm thần phân liệt. Người bệnh sẽ nhìn thấy những ảo giác, các trải nghiệm thông qua giác quan nhưng không đến từ những kích thích thật sự. Qua đó, triệu chứng dương tính của Schizophrenia là gì?
Chẳng hạn, người bệnh sẽ nghe được những giọng nói thì thầm mặc dù xung quanh không có ai, hay nhìn thấy những điều khác lạ, mơ hồ nhưng cảm giác nó sống động như thật.
Ắt hẳn bạn cũng sẽ thấy hoặc nghe được những điều này, nhưng đối với những người bình thường khi nghe hay thấy những điều trên sẽ nhận thực được rằng “chắc là do mình tưởng tượng thôi!”.
Nhưng đối với những người có bệnh Schizophrenia thì những điều đó được tạo ra và tấn công vào tâm trí tạo ra những ảo giác như thật và người bệnh cảm giác như mình được trải nghiệm thực sự, mặc dù thực tế thì không như vậy.
Vì thế, triệu chứng dương tính ở đây có các biểu hiện đó là: Hoang tưởng, ảo giác, ngôn ngữ và hành vi thanh xuân.
-
Hoang tưởng, ảo tưởng
Hoang tưởng là một hiện tượng, một triệu chứng mà hầu hết những người bị tâm thần phân liệt đều mắc phải. Những người hoang tưởng nặng sẽ có những suy nghĩ, nhận thức khác người, đi ngược lại với những điều đúng đắn, tin vào những điều kỳ quái, lố bịch và không có thật.
Từ những niềm tin tuyệt đối vào những điều kỳ quái và lố bịch ấy, người bệnh sẽ khăng khăng bảo vệ cái niềm tin ấy của mình mặc dù những bằng chứng chứng minh nó không có thật ở ngay trước mắt. Vì thế mà người bệnh thường có xu hướng cố chấp, chống cự, chỉ tin vào những điều ở trong tâm trí của mình.
Người bệnh Schizophrenia dường như bị ám ảnh bởi cái niềm tin ấy mà ảnh hưởng tới hành vi và nhận thức của họ một cách sâu sắc, chống đối lại những điều cho rằng niềm tin của họ là sai.
Schizophrenia gây hoang tưởng và ảo giác cho người bệnh
Ảo giác cũng là một trong những hiện tượng xuất hiện ở hầu hết những người mắc bệnh Schizophrenia. Thật vậy, ảo giác thường xuyên xảy ra ở các giác quan của người bệnh tâm thần phân liệt, đó có thể là nghe thấy những lời thì thầm, ngửi thấy những mùi lạ, hay thấy những điều gì đó mặc dù thực tế không tồn tại.
Trong các loại ảo giác thì ảo thanh (nghe thấy tiếng nói) và ảo thị (thấy những điều lạ) là 2 trạng thái ảo giác mang tính chẩn đoán cao trong việc chẩn đoán bệnh Schizophrenia. Trong đó, ảo thanh chiếm đa số (60-70% bệnh nhân) đến ảo thị (khoảng 10% bệnh nhân) và còn lại là ảo khứu, ảo xúc, ảo vị.
-
Ngôn ngữ và hành vi thanh xuân
Ngôn ngữ thanh xuân là một triệu chứng thường thấy ở người bệnh bị tâm thần phân liệt thể thanh xuân. Vấn đề mà người bệnh gặp phải đó là tư duy ngôn ngữ. Ở đây, người bệnh có xu hướng bị rối loạn lời nói, câu chữ bị hỗn loạn, khó hiểu và ngữ điệu có đôi phần kỳ dị.
Hành vi thanh xuân là sự rối loạn về hành vi của người bệnh, góp phần chẩn đoán được tình trạng bệnh schizophrenia là gì? Người bệnh Schizophrenia có triệu chứng này thường đi lại không ngừng và có hành vi lố lăng, khó hiểu, kỳ dị.
3.2. Triệu chứng âm tính của schizophrenia
Để giải thích triệu chứng âm tính của Schizophrenia là gì? Thì đầu tiên ta có thể khẳng định đây là một triệu chứng tiêu cực, là sự thiếu hụt những phản ứng đặc thù về các vấn đề như cảm xúc, ngôn ngữ hay động lực. Vì thế mà triệu chứng âm tính thường khó nhận thấy hơn những triệu chứng dương tính.
Triệu chứng âm tính thường biểu hiện ra bằng trạng thái không cảm xúc của người bệnh còn được gọi là “Diễn đạt cảm xúc bị giảm thiểu” trong y học. Với trạng thái này, người bệnh dường như vô hồn và không biểu lộ bất kỳ cảm xúc nào, thờ ơ với mọi thứ xung quanh và không quan tâm đến bất cứ thứ gì bao gồm cả bản thân họ.
Ở một dạng khác thì người bệnh có những biểu hiện như không có hứng thú gì với xung quanh, không tìm được niềm vui cũng như mất chức năng của xúc giác và vị giác.
Có những người mắc bệnh Schizophrenia có xu hướng cách ly và tự cô lập mình với xã hội đi kèm với những mâu thuẫn và xung đột trong chính tâm trí và tư tưởng của họ. người bệnh có thể dành cả ngày để ngồi một chỗ, thất thần với ánh mắt vô hồn và không làm gì cả.
Sự nhiễu loạn ngôn ngữ cũng là một triệu chứng âm tính của Schizophrenia. Với triệu chứng này, người bệnh thường rất khó diễn đạt bằng lời nói, gặp khó khăn trong giao tiếp và dường như rất ức chế vì không thể thể hiện suy nghĩ bằng ngôn ngữ được.
4. Rối loạn vô tổ chức của Schizophrenia
Triệu chứng rối loạn tổ chức của người bệnh Schizophrenia thường là việc có những hành vi và suy nghĩ kỳ quặc. Trong đó, có một triệu chứng mang tên “ngôn ngữ vô tổ chức.
Vậy, tình trạng ngôn ngữ vô tổ chức Schizophrenia là gì? Đây là tình trạng mà người bệnh nói nhiều, lảm nhảm một mình và dường như những lời nói đó không có nghĩa gì cả. Có thể khẳng định đây là sự thể hiện tình trạng rối loạn kết nối hay dùng từ ngữ ở những bệnh nhân tâm thần phân liệt.
Đây cũng có thể gọi là trường hợp “rối loạn suy nghĩ”, thể hiện việc người bệnh không có sự liên kết trong ý nghĩa, hành động cũng như lời nói của bản thân.
5. Nguyên nhân của Schizophrenia là gì?
Dựa vào những biểu hiện và triệu chứng của tâm thần phân liệt thì có thể nói có rất nhiều nguyên nhân gây ra chứng bệnh Schizophrenia này. Vậy, nguyên nhân gây ra bệnh Schizophrenia là gì?
Nguyên nhân gây ra bệnh Schizophrenia là gì?
Đầu tiên có thể kể đến đó là Schizophrenia liên quan đến những tổn thương ở não, có di truyền hoặc những chấn thương tâm lý gây ra. Trong các nghiên cứu MRI cho rằng, những người mắc Schizophrenia có số lượng tế bào não ít hơn so với những người bình thường cũng như cho thấy rằng hoạt động ở não của người bị Schizophrenia cũng ít hơn so với những người bình thường.
Thứ hai, nguyên nhân gây ra Schizophrenia có thể kể đến đó là do Dopamine. Đâu là chất truyền dẫn thần kinh có sự ảnh hưởng đến ngôn ngữ, hành vi và cảm xúc của một con người và là một hormone giúp bạn có cảm xúc hưng phấn và vui vẻ. Vì thế khi Dopamine tăng lên quá nhiều và vượt ngưỡng sẽ sinh ra những ảo giác và hoang tưởng, gây nên tình trạng Schizophrenia.
Thứ ba, hormone serotonin và chất glutamate (có trong bột ngọt) cũng là một trong những tác nhân gây ra bệnh Schizophrenia này. Đây là những chất truyền dẫn thần kinh tạo cảm giác phấn khích gây nên bệnh Schizophrenia ở người.
Ngoài ra, các tác động mạnh về tâm lý cũng là nguy cơ khiến con người bị tâm thần phân liệt.
6. Điều trị bệnh Schizophrenia
Vậy, phương pháp điều trị bệnh Schizophrenia là gì? Bệnh Schizophrenia có chữa khỏi được không?
Schizophrenia là gì? Có chữa khỏi được không?
Dựa vào các nguyên nhân kể trên thì bệnh Schizophrenia chủ yếu là do di truyền cũng như dựa vào các đặc điểm sinh lý hay tâm lý ở người. Hiện nay, việc chữa trị chủ yếu là dựa vào thuốc.
Hơn hết, có thể khẳng định rằng, bệnh tâm thần phân liệt Schizophrenia có thể chữa khỏi hoàn toàn khi sử dụng thuốc đều đặn và theo nguyên tắc kê đơn của bác sĩ, áp dụng với các phương pháp chữa trị tâm lý hiệu quả. Dần dần, người bệnh Schizophrenia có thể khôi phục lại thần trí, kiểm soát lại thân và tâm thì khi đó căn bệnh Schizophrenia cũng sẽ không còn.
Những loại thuốc chuyên đặc trị cho những người mắc bệnh tâm thần phân liệt đó là Thorazine, Hadol, Clorazil, Seroqul, Zyprexa, Solian…rất tốt để điều trị bệnh Schizophrenia này.
Hiện nay những loại thuốc như Seroqul, Risperdal, Zyprexa…là những loại thuốc được dùng phổ biến nhất vì có ít tác dụng phụ hơn so với những dòng thuốc đời đầu như Thorazine và Hadol.
Qua bài viết này, Elipsport hy vọng có thể giúp bạn trả lời câu hỏi Schizophrenia là gì, giúp bạn có thể hiểu rõ hơn về triệu chứng, biểu hiện, nguyên nhân và cách điều trị của căn bệnh này. Có thể nói, Schizophrenia là một hội chứng bệnh rối loạn tâm lý đặc trưng và có số lượng người mắc bệnh khá nhiều trong xã hội hiện nay.
Elipsport – Thương hiệu thể thao tại nhà với các dòng sản phẩm như: Máy chạy bộ, xe đạp tập, ghế massage… được khách hàng tin dùng hàng đầu hiện nay. Hệ thống cửa hàng tại 63 tỉnh trên toàn quốc. CEO Elipsport với phương châm: “Sức khoẻ cho người Việt là mục tiêu của cuộc đời tôi.”