Mục lục
I. Cách mạng tư sản Anh
1. Tình hình nước Anh trước cách mạng
a. Nguyên nhân gián tiếp
– Kinh tế: Đầu thế kỉ XVII, nền kinh tế nước Anh phát triển nhất châu Âu.
– Xã hội: Tư sản, quý tộc mới giàu lên nhanh chóng.
– Chính trị: Chế độ phong kiến kìm hãm lực lượng sản xuất tư bản chủ nghĩa.
– Mâu thuẫn giữa tư sản, quý tộc mới với phong kiến.
+ Sự phát triển của công trường thủ công dần lấn át phường hội. Sản phẩm tăng nhanh về số lượng và chất lượng kích thích hoạt động ngoại thương phát triển nhất là ngành len dạ, buôn bán nô lệ da đen.
+ Sự phát triển ngành len dạ kéo theo sự phát triển của nghề nuôi cừu. Do vậy một bộ phận quý tộc Anh chuyển sang kinh doanh hàng hóa theo hướng tư bản chủ nghĩa, trở thành quý tộc tư sản mới.
+ Chế độ phong kiến (quý tộc, giáo hội Anh cản trở sự làm giàu của tư sản và quý tộc mới, vua Sác-lơ I đặt ra thuế mới, nắm độc quyền thương mại… duy trì đặc quyền phong kiến…).
b. Nguyên nhân trực tiếp
– Tháng 4/1640 Vua Sác-lơ I triệu tập quốc hội để tăng thuế nhằm đàn áp cuộc nổi dậy của người Xcốt- len.
– Quốc hội không phê duyệt, và công kích chính sách bạo ngược của nhà vua, đòi kiểm soát quân đội, tài chính và giáo hội.
– Sác-lơ I dùng vũ lực đàn áp Quốc hội, bị thất bại phải chạy lên phía Bắc Luân Đôn chuẩn bị lực lượng phản công.
=> Cách mạng bùng nổ
2. Diễn biến của cách mạng
+ Tháng 8/1642, Sác-lơ tuyên chiến với quốc hội.
+ 1642 –1648: nội chiến ác liệt (vua – Quốc hội).
+ 1649: xử tử vua, nước cộng hòa ra đời, cách mạng đạt đỉnh cao.
+ 1653: Nền độc tài được thiết lập (một bước tụt lùi).
+ Sau 1658, nước Anh lâm vào tình trạng không ổn định về chính trị, dẫn đến sự thỏa hiệp giữa quốc hội và lực lượng phong kiến cũ.
+ 1688: Quốc hội tiến hành chính biến, sau đó chế độ quân chủ lập hiến được xác lập.
3. Ý nghĩa
– Lật đổ chế độ phong kiến, mở đường cho chủ nghĩa tư bản ở Anh phát triển.
– Mở ra thời kì quá độ từ chế độ phong kiến sang chế độ tư bản.
Quân chủ lập hiến: vua “trị vì” mà không “cai trị” do không có thực quyền. Quyền lực chính trị tập trung trong tay quốc hội lập hiến của giai cấp tư sản. Dù còn có những hạn chế nhất định song cách mạng tư sản Anh vẫn có ý nghĩa trọng đại đối với lịch sử thế giới.